ใครๆ ก็บอกว่า “หนังสือกำลังจะตาย” ประโยคที่ว่าได้ยินกันมาเป็น 10 ปี แต่หนังสือก็ยังคงอยู่ เพียงแต่อุตสาหกรรมสิ่งพิมพ์อาจจะหดตัวเล็กลง ร้านหนังสือไม่ได้มีมากมายอย่างที่เคยมีในอดีต แต่หนังสือไม่ตาย การกวาดสายตาไล่ตัวอักษรลงบนหน้ากระดาษและสัมผัสถึงรูปเล่มหนังสือได้ ยังคงเป็นเสน่ห์ที่หลายคนไม่อาจละทิ้ง และเป็นความรู้สึกที่เด็กรุ่นใหม่หลายคนหลงใหล
เรื่องราวแและอรรถรสในหนังสือ เป็นสิ่งที่นักอ่านทุกคนคาดหวัง แต่นอกเหนือจากเรื่องราวในหน้ากระดาษ รูปเล่มและแนวคิดของการสร้างสรรค์หนังสือแต่ละเล่ม คือคุณค่าที่หนอนหนังสือบางคน “มองเห็น” และกำลัง “มองหา” และวันนี้คอลัมน์ “กลิ่นกระดาษ” จะพาไปพบกับหนังสือที่ประณีตทุกขั้นตอนการจัดพิมพ์
“โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง” เป็นวรรณกรรมเยาวชนจากประเทศญี่ปุ่นที่เข้าไปนั่งอยู่ในใจใครหลายๆ คน ซึ่งโต๊ะโตะจังฯ ได้รับการแปลเป็นภาษาต่างๆ ทั่วโลก อาทิ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ จีน ฮ่องกง สิงคโปร์ เป็นต้น สำหรับฉบับภาษาไทย ผุสดี นาวาวิจิต แปลจากต้นฉบับภาษาญี่ปุ่นที่เขียนขึ้นโดย คุโรยานางิ เท็ตสึโกะ
โต๊ะโตะจังฯ จัดพิมพ์ครั้งแรกและครั้งต่อๆ มา โดยสำนักพิมพ์ผีเสื้อ ซึ่งมี มกุฏ อรดี ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์ ปี 2555 เป็นบรรณาธิการสำนักพิมพ์ฯ พิมพ์ครั้งแรกในปี 2527 จำนวน 10,000 เล่ม และสร้างปรากฏการณ์ใหม่ให้แก่วงการหนังสือบ้านเราเมื่อขายหมดภายในสัปดาห์เดียว
เมื่อปี 2559 สำนักพิมพ์ผีเสื้อได้จัดพิมพ์ “โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง” อีกครั้ง เป็นการจัดพิมพ์ในวาระครบรอบ 32 ปีฉบับภาษาไทย
เชื่อว่าหนอนหนังสือทุกคนที่ได้เห็นโต๊ะโตะจังฯ ฉบับนี้ ต้องตกหลุมรักอย่างแน่นอน เพราะสำนักพิมพ์ผีเสื้อจัดรูปเล่มและภาพประกอบใหม่ทั้งหมด พิมพ์สี่สีปกแข็ง กระดาษปอนด์สีนวล แต่งขอบกระดาษทุกด้านเป็นสีชมพูด้วยความบรรจง เย็บกี่ สันโค้ง เคาะโค้งด้วยมือทุกเล่ม ถือเป็นงาน craft ที่ใช้วิธีกึ่งโบราณในการทำหนังสือ และหนังสือทุกเล่ม Run Number ไม่ซ้ำกัน
สำนักพิมพ์ผีเสื้อเปิดให้นักอ่านได้สั่งจองหนังสือตั้งแต่เดือนมกราคม 2559 และพิมพ์เสร็จในเดือนพฤษภาคมในปีเดียวกัน โดยจัดพิมพ์เท่าจำนวนผู้สั่งจองเท่านั้น ผู้สั่งจองจะได้รับโปสต์การ์ด พร้อมที่คั่นหนังสืออย่างละ 3 แบบ
โต๊ะโตะจังฯ เล่มนี้ งดงามจน คุโรยานางิ เท็ตสึโกะ ผู้ประพันธ์ ถึงกับบอกกับผู้แปลว่า “สวยที่สุด”
อาจเป็นเรื่องน่าเสียดายที่โต๊ะโตะจังฯ ฉบับริมชมพู ไม่สามารถหาซื้อได้ตามร้านหนังสือทั่วไป เพราะทางสำนักพิมพ์ผีเสื้อจัดพิมพ์เท่ากับจำนวนผู้สั่งจองเท่านั้น แม้จะมีฉบับปกอ่อนที่ปกเหมือนกัน แต่ริมหนังสือเป็นสีกระดาษปกติวางขายให้นักอ่านได้เป็นเจ้าของ แต่ฉบับปกอ่อนก็ขาดตลาดอยู่เช่นกัน (อยู่ระหว่างการจัดพิมพ์ใหม่)
ใครกันบอกว่าหนังสือกำลังจะตาย
ภาพ : สำนักพิมพ์ผีเสื้อ