นาย รังสิมันต์ โรม ส.ส.พรรคก้าวไกล และ โฆษกกรรมาธิการการกฎหมาย การยุติธรรม และสิทธิมนุษยชน กล่าวถึงผลการประชุม พิจารณาเรื่องร้องเรียนกรณีอุ้มหาย “วันเฉลิม” ระบุว่า ช่วงเช้าวันนี้ (17 มิถุนายน 2563) คณะกรรมาธิการการกฎหมาย การยุติธรรม และสิทธิมนุษยชน ได้มีการประชุมเพื่อพิจารณาเรื่องร้องเรียนกรณี คุณวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ถูกลักพาตัวหรือถูกบังคับสูญหายไประหว่างพำนักในประเทศกัมพูชา
โดยมีผู้ที่มาชี้แจงทั้งหมด 8 ฝ่าย คือ ผู้แทนกระทรวงการต่างประเทศ, ผู้แทนสำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (UN OHCHR), ผู้แทนกระทรวงยุติธรรม, ผู้แทนสำนักงานอัยการสูงสุด, ผู้แทนสำนักงานตำรวจแห่งชาติ, ผู้แทนสำนักงานพระธรรมนูญทหารบก, ผู้แทน Human Right Watch และผู้ร้อง
ส่วนเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงพนมเปญ ได้มีการประสานงานเข้ามาว่าไม่สามารถเข้าร่วมประชุมได้เนื่องจากติดภารกิจเร่งด่วน
โดยผมได้ถามต่อกระทรวงต่างประเทศถึงสถานการณ์ล่าสุดที่ได้รับรายงานจากทางฝั่งกัมพูชา ซึ่งมีการยืนยันว่าได้ประสานงานทางการทูตเพื่อติดตามเรื่องนี้แล้ว
ต่อประเด็นความคืบหน้าในการดำเนินการสืบสวนคดีของคุณวันเฉลิม ผู้แทนอัยการสูงสุด ได้มีการเสนอแนะว่าทางการไทยสามารถที่จะดำเนินคดีการหายตัวไปของคุณวันเฉลิมได้ โดยอาจริเริ่มจากผู้เสียหายไปแจ้งความกับตำรวจ และตำรวจทำสำนวนการสอบสวนมาเพื่อให้อัยการสูงสุดซึ่งมีหน้าที่โดยตรงเป็นพนักงานสอบสวนในกรณีที่มูลคดีเกิดที่ต่างประเทศ
ในกรณีนี้เอง ประธานในที่ประชุมได้ขอมติที่ประชุมกรรมาธิการ เพื่อแจ้งให้พี่สาวของคุณวันเฉลิม ดำเนินการตามที่ผู้แทนสำนักงานอัยการสูงสุดได้นำเสนอแนวทางการแจ้งความร้องทุกข์กล่าวโทษในคดีนี้ เนื่องจากมีช่องทางทางกฎหมายให้ดำเนินการภายในประเทศได้ ซึ่งทางพี่สาวของคุณวันเฉลิมได้ปรึกษากับอธิบดีอัยการ สำนักงานต่างประเทศแล้ว และเตรียมจะดำเนินการตามคำเสนอแนะนั้น
ในส่วนของนโยบายและมาตรการของ OHCHR ต่อกรณีของคุณวันเฉลิม ซึ่งผู้แทน OHCHR มองว่าประเทศไทยมีพันธกรณีตามกฎหมายระหว่างประเทศหลายฉบับ โดยเฉพาะเรื่องการต่อต้านการทรมานและการป้องกันบุคคลไม่ให้สูญหาย และยินดีที่ได้เห็นเวทีแลกเปลี่ยนกันอย่างกว้างขวางเกี่ยวกับการหายตัวไปของคุณวันเฉลิม ทั้งยังยินดีที่ได้รับทราบว่าจะมีการผ่านร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ…. เป็นกฎหมายภายในประเทศต่อไปในไม่ช้า ทั้งนี้องค์กรและกลไกระหว่างประเทศมีความห่วงใยเรื่องการเยียวยาแก่ญาติผู้สูญหาย และดำเนินการให้มีการนำผู้เกี่ยวข้องมาลงโทษ
ในช่วงท้าย ผู้แทนกระทรวงยุติธรรม กล่าวถึงกลไกในการคุ้มครองสิทธิของคนไทยในต่างประเทศ ซึ่ง ผอ.กองสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ ผู้แทนกระทรวงยุติธรรม บอกกับผมว่าคณะกรรมการป้องกันและการปราบปรามการทรมานปฏิบัติงานตามคำสั่งนายกรัฐมนตรีและมีหน้าที่คัดกรองติดตามสืบสวนและเยียวยาตามคำสั่งนายกรัฐมนตรี และมีการดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ตามที่ว่ามานี้แล้วในระหว่างที่ร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหายยังไม่ผ่านสภา
โดยสรุปแล้วประเด็นแรก คณะกรรมาธิการเห็นด้วยให้ผู้ร้อง ใช้กระบวนการการร้องทุกข์กล่าวโทษ โดยให้ผู้ร้องซึ่งเป็นผู้เสียหายไปแจ้งความกับตำรวจและตำรวจทำสำนวนการสอบสวนมาเพื่อให้อัยการสูงสุดซึ่งมีหน้าที่โดยตรงเป็นพนักงานสอบสวนในกรณีที่มูลคดีเกิดที่ต่างประเทศ
ประเด็นที่สอง คณะกรรมาธิการขอให้ทาง สตช. รายงานข้อเท็จจริงต่อกรรมาธิการ กรณีมีเจ้าหน้าที่ตำรวจไปเยี่ยมบ้านคุณวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ที่จังหวัดอุบลราชธานี ภายหลังจากเกิดเหตุการณ์อุ้มหาย คุณวันเฉลิม ที่ประเทศกัมพูชา
ประเด็นสุดท้าย คณะกรรมาธิการยืนยันที่จะให้มีการผลักดันร่าง พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหายฉบับที่ภาคประชาชนนำเสนอ โดยมอบหมายให้คณะอนุกรรมาธิการศึกษาการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ดำเนินการพิจารณาร่วมกับภาคประชาชนโดยเร็ว และให้นำเสนอเพื่อขอมติคณะกรรมาธิการส่งเข้าพิจารณาในสภาผู้แทนราษฎรต่อไป
