จังหวัดพิจิตร ถือว่าเป็นดินแดนปลูกข้าวชั้นดีที่มีปริมาณข้าวออกสู่ตลาดมากว่า 1 ล้านตันต่อปี แต่ขณะนี้เกิด วิกฤตโรงสีข้าวทยอยปิดกิจการมีเหตุผลมาจากราคาข้าวที่มีแต่ทรงกับทรุดหลายแห่งประกาศหยุดรับซื้อข้าวจากชาวนาแล้ว
นี่เป็นหนึ่งในโรงสีของจังหวัดพิจิตรที่ปิดกิจการถูกธนาคารยึดและกำลังรอขายทอดตลาด เริ่มจากกลางปี 2561 นี่เองครับที่ โรงสีต่างๆที่เคยเฟื่องฟูรับซื้อข้าวจากชาวนาค่อยๆทยอยล้มหายตายจากปิดกิจการและหยุดรับซื้อข้าวจากชาวนา นางมิ่งขวัญ พุกเปี่ยม “เจ๊หนิง” ประธานชมรมโรงสีข้าว จ.พิจิตร ให้ข้อมูลว่า สมาชิกในชมรมโรงสีข้าวพิจิตรที่มี 29 แห่ง วันนี้มีแค่เพียง 8 แห่ง ที่รับซื้อข้าวอย่างจริงจังและต่อเนื่อง และมีอีก 9 แห่ง ที่รับซื้อแบบเปิดๆปิดๆ ส่วนที่เหลืออีก 17 แห่ง ตอนนี้หยุดรับซื้อข้าวจากชาวนาโดยสิ้นเชิง แต่ก็ยังคงต่อใบอนุญาตการประกอบการอยู่
ในช่วงฤดูกาลที่ผ่านมาสมาชิกในชมรมโรงสีข้าวพิจิตรทั้ง 29 แห่ง ก็เปิดรับซื้อข้าวนาปีมาตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2561 ช่วงนั้นเปิดรับซื้อข้าวเกี่ยวสด 25% ตามนโยบายที่รัฐบาลกำหนด รับซื้อข้าวเกี่ยวสดมาในราคาตันละ 6,400-6,500 บาท ถ้าเป็นข้าวแห้งความชื้น 15% ก็ตกอยู่ในราคาตันละ 7,500 บาท ซื้อไว้ก็เพื่อหวังว่าจะแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวสารขายให้กับผู้ส่งออกต่างประเทศ แต่ปรากฏว่าจากวันนั้นถึงวันนี้ราคาข้าวมีแต่ทรงกับทรุดสีข้าวเปลือกเป็นข้าวสารขายก็มีแต่ขาดทุนจึงเป็นเหตุให้โรงสีหลายแห่งหยุดแปรรูปและหยุดรับซื้อข้าวจากชาวนา ซึ่งนับได้ว่าเป็นปัญหาวิกฤตในเชิงธุรกิจของการค้าข้าวอย่างที่ไม่เคยเจอมาก่อน
และทุกวันนี้โรงสีที่หยุดกิจการก็มีการบอกเลิกจ้างคนงานจะเหลือคนงานไว้ในโรงสีก็แค่เพียงไม่กี่คน
เช่นเดียวกับ นายวิรัตน์ ลิ่มทองสมใจ กรรมการผู้จัดการบริษัทโรงสีสิงโตทองไรซ์อินเตอร์เทรด จำกัด ที่เป็นโรงสีขนาดใหญ่มีกำลังการผลิตถึงวันละ 2,000 ตัน มีคนงานนับร้อยคนวันนี้ก็ออกมาประกาศขอหยุดรับซื้อข้าวจากชาวนาเป็นการชั่วคราว โดยให้เหตุผลว่าโรงสีของตนเองเปิดรับซื้อข้าวนาปี– นาปรัง ของชาวนาในเขต อ.เมืองพิจิตร อ.โพธิ์ประทับช้าง และพื้นที่ข้างเคียงมาอบให้แห้งแล้วเก็บเข้าโกดังไปแล้วประมาณ 5 หมื่นตัน ซึ่งได้สีข้าวเปลือกเป็นข้าวสารขายไปแล้ว 2 หมื่นตัน ยังคงเหลือข้าวเปลือกอยู่ในสต็อคกว่า 3 หมื่นตัน ซึ่งต้องเก็บยาวมาเกือบ 3 เดือนแล้ว เหตุเพราะขายไม่ออก ราคาข้าวเปลือกวันนี้รับซื้อข้าวสดแค่ 6,400 บาท เป็นข้าวแห้งก็รับซื้อ 7,500 บาท สรุปได้ว่าวันนี้ขาดทุนเห็นๆตันละ 300 บาท ยังไม่คิดค่าแรงคนงาน ค่าน้ำ ค่าไฟฟ้า และค่าบริหารจัดการ
นายวิรัตน์ ลิ่มทองสมใจ กรรมการผู้จัดการบริษัทโรงสีสิงโตทองไรซ์อินเตอร์เทรด จำกัด กล่าวแสดงความคิดเห็นว่า ปัญหาของโรงสีและธุรกิจค้าข้าวในขณะนี้เกิดจากปริมาณข้าวที่มีมาก แต่ตลาดการส่งออกมีน้อยรวมถึงภาวะการแข่งขันด้านการตลาดเพื่อการส่งออกสู้เค้าไม่ได้ ถามว่าวันนี้ยังมีคนรับซื้อข้าวสารเพื่อส่งออกหรือไม่ คำตอบก็คือ ยังมีคนต้องการรับซื้อข้าวสาร แต่ให้ราคาถูกเหลือเกินขืนเปิดเครื่อง เปิดโรงสีรับซื้อข้าวจากชาวนาแล้วหวังสีเป็นข้าวสารขายในตอนนี้ก็มีแต่ขาดทุนจึงเป็นเหตุให้ต้องประกาศหยุดรับซื้อข้าวจากชาวนาเป็นการชั่วคราว
โดยสรุปคือขณะนี้กำลังเกิดภาวะวิกฤตกับผู้ประกอบการโรงสีข้าว ซึ่งอาจทำลายห่วงโซ่ธุรกิจของวงการค้าข้าวที่อาจต้องมีผลกระทบมาถึงชาวนาไม่มากก็น้อย เพราะว่าปลูกข้าวแล้วไม่มีผู้รับซื้อ
