จากกรณีที่ กรมศิลปากร โดยนายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร ได้ออกประกาศ ลงวันที่ 30 กันยายน พ.ศ.2562 เรื่องแก้ไขเขตที่ดินโบราณสถาน ภาพเขียนสีเขายะลา ตำบลลิดล-ตำบลยะลา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา โดยพื้นที่โบราณสถานประมาณ 887 ไร่ 3 งาน 40 ตารางวา เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2544 โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศและงานทั่วไป เล่ม 118 ตอนพิเศษ 172 ง วันที่ 21 ธันวาคม 2544 โดยให้มีการปรับลดพื้นที่เขายะลา ประมาณ 190 ไร่ จึงทำให้เหลือพื้นที่ 697 ไร่ 35 ตารางวา
ทั้งนี้ จากการตรวจสอบภาพถ่ายทางดาวเทียม พบว่าแหล่งอุตสาหกรรมหินเดิมนั้น อยู่ในเขตตำบลลิดล อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา และเขายาลอ หรือเขายะลา มีพื้นที่ส่วนที่เหลือในตำบลยะลา อีกกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนพื้นที่ โดยส่วนที่พบภาพเขียนสี อยู่ในเขตพื้นที่ตำบลลิดล อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา
สำหรับอายุสมัยของเขายะลานั้นมีอายุเก่าแก่กว่า 3,000 ปี จากการสำรวจทางโบราณคดีพบแหล่งภาพเขียนสีบนผนังหินของเขายะลา 4 พื้นที่ คือ 1. แหล่งภาพเขียนสีบริเวณเพิงผาตอแล (ตอลัง) ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเขายะลา ลักษณะของภาพเขียนสีเป็นภาพเขียนสีแดง เป็นภาพมือทาบและภาพสัญลักษณ์ 2. แหล่งภาพเขียนสีบริเวณเพิงผาและโพรงหินด้านทิศใต้ของเขายะลา ลักษณะภาพเขียนสีเป็นการเขียนลงบนผนังหินด้วยสีดำแบบทึบ แสดงภาพกลุ่มคนและสัตว์ (ช้าง) อยู่ปะปนกัน เชื่อว่ารูปส่วนใหญ่น่าจะเป็นภาพเขียนในสมัยปัจจุบันที่เขียนทับลงบนภาพเขียนสียุคก่อนประวัติศาสตร์ 3. ภาพเขียนสีบริเวณเพิงหินช่องทางเดินตอนใต้ของเขายะลา พบเป็นภาพเดี่ยวบริเวณเพิงผาด้านทิศใต้ของเขายะลา ภาพหันไปทางทิศใต้ เขียนแบบลงสี (Pictograph) จากดินสีแดงหรือแร่เฮมาไทต์ (Hematite) เป็นแบบกิ่งไม้ (Stich man) ศีรษะเป็นภาพครึ่งวงกลมมีเส้นตรงยื่นออกมาจากปาก สันนิษฐานว่าอาจเป็นภาพคนเป่าไม้ซาง หรือเป่าลูกดอก 4. ภาพเขียนสีบริเวณด้านทิศใต้ของเขายะลา ส่วนพื้นที่อยู่อาศัยชั่วคราวยุคก่อนประวัติศาสตร์ บริเวณหุบเขาและโพรงถ้ำด้านตะวันตกของเขายะลา และบริเวณหน้าเพิงผาภาพเขียนสีด้านตะวันออกเฉียงใต้ของเขายะลา
อย่างไรก็ตาม ชิ้นส่วนหลักฐานทางประวัติศาสตร์มีทั้งยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคประวัติศาสตร์ แต่ถึงกระนั้นก็ยังไม่ทราบอายุสมัยที่ชัดเจน ซึ่งหากไม่ถูกทำลายไปเสียก่อน และมีนักโบราณคดีเข้ามาศึกษาอยู่เรื่อย ๆ และเพิ่มพูนองค์ความรู้ ก็คงสามารถหาคำตอบได้ว่าชิ้นส่วนเหล่านั้นอยู่ในยุคใด และนำไปสู่การตอบคำถามของมนุษยชาติได้ว่าบรรพบุรุษของพวกเขามีชีวิต ความเป็นอยู่ และมีแนวคิดเช่นไร
