ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าปัจจุบันการเลี้ยงลูกให้มีความคิดสร้างสรรค์ถือเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ท้าทายผู้ปกครองเป็นอย่างมาก เพราะสมัยนี้ไม่ว่าจะหันไปทางไหน ภาพที่เห็นคือเด็กแทบทุกคนจดจ่ออยู่กับสมาร์ทโฟนในมือ จนอาจหลงลืมไปว่ามีการเล่นอีกหลายชนิดที่มีส่วนช่วยในส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ของเจ้าตัวน้อย
แพทย์หญิง มัณฑนา ชลานันต์ จากโรงพยาบาลกรุงเทพ ได้บอกเล่าถึงเคล็ดลับในการปลดล็อกพลังความคิดสร้างสรรค์ในตัวเด็กทุกคนว่า จริง ๆ แล้วหัวใจสำคัญอยู่ตรงที่เราไม่ปิดกั้นจินตนาการ เพราะพวกเขาทุกคนมีความสามารถที่จะคิดในแบบของตัวเอง โดยการเล่นที่หลากหลายจะช่วยเสริมศักยภาพด้านจินตนาการของเด็กให้แตกต่างกันออกไป ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 แบบดังนี้
- การใช้ร่างกายในการเล่น (Active Play)
สิ่งแรกที่จะช่วยส่งเสริมจินตนาการของเด็กได้เป็นอย่างดี คือ การปล่อยให้เขาออกไปเล่นเครื่องเล่นข้างนอก เด็กบางคนอาจชอบที่จะปีนป่าย ห้อยโหน หรือบางคนอาจชอบเล่นกีฬา สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นการพัฒนาสติปัญญาได้เป็นอย่างดี และที่สำคัญยังช่วยพัฒนากล้ามเนื้ออีกด้วย
- บริหารจัดการตัวเองจากการเล่น (Manipulative play)
ในส่วนนี้เราเน้นในด้านของศิลปะ เพื่อให้เด็กได้ปลดปล่อยจินตนาการออกมาได้อย่างเต็มที่ การเล่นที่สามารถหาได้ง่ายที่สุด คงหนีไม่พ้นการปั้นดินน้ำมัน หรือการต่อจิ๊กซอว์ สิ่งเหล่านี้จะเป็นตัวช่วยในการส่งเสริมให้เด็กได้เรียนรู้ที่จะสร้างสรรค์ผลงานที่แตกต่างกันไปตามจินตนาการของแต่ละคน
- เล่นบทบาทสมมติ (Make believe play)
การเล่นบทบาทสมมติในที่นี้ หมายถึงการปล่อยให้เด็กได้สวมบทเป็นอาชีพต่าง ๆ จากการเล่นขายของ เล่นตุ๊กตากระดาษ หรือเล่นกับตุ๊กตาจริง ๆ ตามจินตนาการ เด็กจะสามารถร้อยเรียงความคิดต่าง ๆ จนเกิดเป็นเรื่องราวขึ้นมา สิ่งนี้จะส่งเสริมให้เด็กพัฒนาด้านภาษา และเข้าใจบริบทในสังคมเพิ่มมากขึ้น รวมถึงเป็นตัวกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ให้ต่อยอดไปอย่างไม่สิ้นสุด
- การใช้ดนตรี และศิลปะในการเล่น (Creative play)
การให้เด็กได้เล่นดนตรี หรือมีส่วนรวมในงานด้านศิลปะ นอกจากจะทำให้เกิดความเพลิดเพลินแล้ว ยังเป็นตัวช่วยหลักในการกระตุ้นพัฒนาการความคิดสร้างสรรค์ อีกทั้งยังถือเป็นการชวนให้เด็ก ๆ คิดเรื่องราวตามทำนองเพลงที่แตกต่างกัน นับเป็นกิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นจินตนาการ และรู้สึกสนุกไปพร้อม ๆ กัน
การปล่อยให้เด็กทำอะไรตามจินตนาการแบบนี้ ตัวเด็กเองจะแสดงวิธีการเล่นในรูปแบบที่แตกต่างกันออกมา และแสดงให้เห็นว่าความคิดของเขาไม่ได้ถูกปิดกั้นแค่ในกรอบอีกต่อไป