เผยสาเหตุ “ทำไมเด็กน้อยกะพริบตาบ่อย” พร้อมบอกวิธีการรักษา

คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจจะกังวลใจกับปัญหาสุขภาพของบุตรหลาน เนื่องจากเด็กบางคนไม่สามารถบอกอาการเจ็บป่วยของตัวเองได้ คุณพ่อคุณแม่ควรจะสังเกตพฤติกรรมของลูกให้ดี หากมีความผิดปกติควรพบแพทย์ทันที วันนี้ ไบรท์ ทูเดย์ (Bright Today) จะพาคุณพ่อคุณแม่มาทำความเข้าใจกับอาการ กะพริบตาบ่อย ของเด็กๆ เป็นเรื่องปกติหรือไม่..

• ครีมกันแดดไหม? มาดู 5 เหตุผลที่คุณจำเป็นต้องทา ครีมกันแดด กัน!

• ล้างมือไม่สะอาดต้องระวัง! พยาธิไส้เดือน อันตรายที่มองไม่เห็น

• ชอบเดินลุยน้ำ ชอบตากฝน ต้องระวัง! 6 โรคผิวหนังที่มากับหน้าฝน

ทำไมเด็ก กะพริบตาบ่อย

เราต้องทำความเข้าใจก่อนว่า การกะพริบตา เป็นกลไกปกติที่ธรรมชาติให้มา เพื่อให้เปลือกตาช่วยเกลี่ยน้ำตาให้กระจายทั่วพื้นผิวลูกตา พื้นผิวลูกตาคือส่วนด้านหน้าของตาที่กระทบสิ่งแวดล้อมภายนอก ประกอบไปด้วย ผิวกระจกตาดำ เยื่อบุคลุมตาขาวเปลือกตาในบนและล่าง โดยทั่วไปคนเรามีต่อมผลิตน้ำตาบริเวณเปลือกตาบน และบางส่วนผลิตที่ขอบตา การกะพริบตา เป็นปฏิกิริยาอัตโนมัติของร่างกายป้องกันอันตรายจากภายนอก ปกติ กะพริบตา 15-20 ครั้งต่อนาที แต่ถ้าเด็กเล็กจะมีจำนวนครั้งที่ กะพริบต่อนาทีน้อยกว่านี้ได้

4 สาเหตุหลักที่ทำให้เด็กน้อย กะพริบตาบ่อย กว่าปกติ

1. พื้นผิวตาเด็กมีปัญหา จากภาวะภูมิแพ้ทำให้เยื่อตาอักเสบ สิ่งแปลกปลอมเข้าร่องตา เกิดความระคายเคืองทำให้กะพริบตาบ่อยได้ ภาวะตาแห้ง ขนตาเกเป็นอีกหนึ่งภาวะทำให้เกิดตาแห้งได้ นำไปสู่กระจกตาอักเสบ เด็กจึงกะพริบตาบ่อยปัจจุบันการเรียนออนไลน์ จ้องหน้าจอทั้งวัน รวมถึงเด็กติดไอแพดเวลาทานอาหารต้องนั่งดูไปด้วยทำให้อัตราการ กะพริบตาต่อนาทีของเด็กน้อยลง นำไปสู่ภาวะตาแห้งได้เช่นกัน
2. โรคตาเขออกเป็นบางเวลา โรคนี้ทำให้เด็กอาจมองเห็นภาพซ้อน ดังนั้นร่างกายจึงปรับตัวด้วยการหลับตาข้างหนึ่ง เพื่อให้มองเห็นได้ดีขึ้น จึงดูเหมือน กะพริบตา
3. ภาวะสายตาผิดปกติ (สายตาสั้น ยาว เอียง) เด็กจะมองเห็นที่ไกลไม่ชัด จึงหยีตา ขมวดคิ้ว เพื่อให้เห็นชัดขึ้น (pinhole effect: มองผ่านรูเล็ก ๆแล้วมองเห็นชัดขึ้น) จึงดูเหมือน กะพริบตา
4. Tics disorder เป็นภาวะที่พบบ่อย 20% ของเด็ก กะพริบตาบ่อยเกิดจากสาเหตุนี้ ส่วนใหญ่พบในเด็กโต 6-7 ขวบ พบในเด็กชายมากกว่าเด็กหญิง ไม่ใช่สาเหตุโรคทางตาโดยตรง เป็นโรคที่เกิดจากจิตใต้สำนึก กังวลและเครียดจากสภาพแวดล้อมที่กระตุ้นเด็ก ทั้งเครียดจากการเรียน จากครอบครัว ความคาดหวังที่มากเกินไป จนเกิดการกระตุกของกล้ามเนื้อเล็ก ๆ ความรุนแรงของโรคสัมพันธ์กับความเครียดที่มากขึ้น ส่วนใหญ่ที่จักษุแพทย์เด็กเจอ จะเป็นโรคภูมิแพ้ และ tics

ทำอย่างไรหากลูกน้อย กะพริบตาบ่อย

พบจักษุแพทย์ หรือจักษุแพทย์เด็ก เพื่อหาสาเหตุ ไม่ต้องกังวลเรื่องอายุของเด็ก จักษุแพทย์สามารถตรวจได้ทุกช่วงวัยเนื่องจากมีเครื่องมือที่ทันสมัย และมีเทคนิครับมือกับเด็กน้อย ถ้ามีอาการตามัว ขี้ตามาก ตาแดง ต้องให้ความสำคัญและมาพบแพทย์ให้เร็ว เนื่องจากจะยิ่งทำให้ตาอักเสบมากขึ้นได้หากมาช้า และอธิบายให้ลูกน้อยฟังว่ามาหาแพทย์จะต้องตรวจอะไรบ้าง เพื่อให้เด็กได้รับรู้ และเตรียมตัวให้ความร่วมมือมากขึ้น

ก่อนมาพบจักษุแพทย์ทำอย่างไรบ้าง

• หยุดกิจกรรมต่าง ๆ ที่อาจทำให้เด็กตาแห้ง ให้เด็กพักสายตา 5-10 นาที
• ถ้าเด็กคันตา ห้ามขยี้ตา เพราะจะทำให้ตาอักเสบมากขึ้น ให้ใช้การประคบเย็นแทน
• ถ้าสงสัยว่ามีสิ่งแปลกปลอมเข้าตาเด็ก ห้ามเป่าตา หรือเขี่ยออก อาจเกิดการติดเชื้อและบาดเจ็บมากขึ้นได้1

ขั้นตอนการตรวจของจักษุแพทย์

• วัดประเมินความสามารถทางการมองเห็น ว่ามีสายตาสั้น ยาว เอียง หรือไม่
• หยอดขยายรูม่านตา เพื่อลดภาวะเพ่ง อาจจะแสบตาบ้างหลังทำ แต่จะหายใน 5-10 วินาที
• ใช้กล้อง slit lamp ส่องดูพื้นผิวตาเด็กว่าเรียบดีไหม• ดูกล้ามเนื้อการกลอกตา จักษุแพทย์จะมีเทคนิค มีของเล่นให้เด็กสนใจ ให้ความร่วมมือ
• หากปกติทุกอย่าง จิตแพทย์จะสังเกตพฤติกรรมเด็ก เพื่อดูว่าอาจเป็น tics ได้หรือไม่ โดยสังเกตช่วงเวลาที่เด็กกำลังตั้งใจฟังแพทย์ หาก กะพริบตาน้อยลง จากมีความสนใจในเรื่องใดเรื่องหนึ่งมากขึ้น (attention) อาจเป็น tics ได้
• การตรวจตาในเด็กต้องอาศัยความร่วมมือของเด็ก attention ของเด็กพอสมควร
• ผู้ปกครองอาจสังเกตได้ว่า จักษุแพทย์เด็กตรวจตาเด็กค่อนข้างเร็ว เนื่องจากว่า ถ้าตรวจช้าอาจจะไม่ทันเห็นการเปลี่ยนแปลงการกลอกตา

ขั้นตอนการรักษาอาการ กะพริบตาบ่อย ตาม 4 สาเหตุหลักดังนี้..

1. พื้นผิวตาเด็กมีปัญหา

• จากภาวะภูมิแพ้ทำให้เยื่อตาอักเสบ : หยอดยาแก้แพ้ และน้ำตาเทียมตามที่แพทย์สั่ง ประคบเย็นร่วมด้วย หากเป็นภาวะภูมิแพ้จากหลายระบบ จะดูแลรักษาแบบ systemic ปรึกษาแพทย์เชี่ยวชาญโรคภูมิแพ้ หรือกุมารแพทย์เพิ่มเติม
• สิ่งแปลกปลอมเข้าร่องตา : แพทย์จะเอาออกให้
• ภาวะตาแห้ง : หยอดน้ำตาเทียม 4 ครั้ง ต่อวัน

2. โรคตาเขออกเป็นบางเวลา ควรพบแพทย์เฉพาะทางรักษาแต่เนิ่น ๆ จะทำให้การมองเห็นภาพสามมิติกลับมาได้ ถ้าปล่อยไว้อาจทำให้การมองภาพสามมิติมีปัญหา

3. ภาวะสายตาผิดปกติ (สายตาสั้น ยาว เอียง) : ตัดแว่นสายตาช่วยเรื่องการมองเห็น จักษุแพทย์จะดูภาวะสายตาขี้เกียจร่วมด้วย ถ้ามีต้องให้การรักษา

4. Tics disorder : Psychosocial therapy (ร่างกาย จิตใจ ครอบครัว สังคม) เน้นรักษาจิตใจของเด็ก ให้ความอบอุ่นอาจให้เด็กนอนหนุนตักแล้วผู้ปกครองลูบหัวให้ความอบอุ่นแก่เด็ก อ่านนิทานก่อนนอนให้ฟัง ลดความเครียดอย่าทักหรือว่าเด็กเรื่อง กะพริบตาบ่อย ส่วนมากอาการจะดีขึ้นได้เอง

เรื่องน่ารู้ การหยอดน้ำตาเทียมในเด็ก : อาจนำน้ำตาเทียมไปแช่เย็น เด็กจะชอบมากขึ้น หยอดเบื้องต้น 4 ครั้งต่อวัน ให้เด็กหลับตา แล้วหยอดน้ำตาเทียมบริเวณหัวตาเด็ก จากนั้นเปิดหัวตาเด็กเบาๆประมาณ 3 วินาทีน้ำตาเทียมจะสามารถฉาบลูกตาลงไปได้

ขอบคุณข้อมูลจาก : แพทยสภา

บทความโดย พญ.รัติยา พรชัยสุรีย์เรียบเรียงโดย นศพ.ณิชารีย์ ศรีงามชมรมจักษุวิทยาเด็กและตาเขราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย

ติดตามข่าวสาร Bright Today ช่องทางอื่น ๆ

Website : BRIGHT TODAY
Facebook : BRIGHT TV
Line Today : BRIGHT TODAY