โกนผมไฟ หรือ พิธีโกนผมไฟ หรือ พิธีทำขวัญเดือน ที่สืบต่อกันมาอย่างยาวนาน คืออะไร? ทำเพื่ออะไร ขั้นตอนเป็นยังไงบ้าง พ่อแม่ยุคใหม่ต้องรู้!
ใครเคยได้ยินกันบ้าง โกนผมไฟ หรือ พิธีโกนผมไฟ หรือ พิธีทำขวัญเดือน เป็นพิธีกรรมที่ทำสืบทอดกันมาช้านาน แม้ว่าปัจจุบันจะลดเลือนหายไปตามสภาวะสังคม เศรษฐกิจ แต่ก็ยังคงมีหลงเหลือให้พบเห็นอยู่บ้าง แล้วพิธีนี้คืออะไร? ทำเพื่ออะไร ขั้นตอนเป็นยังไงบ้าง มาดูเลย
โกนผมไฟคืออะไร?
พิธีโกนผมไฟ หรือพิธีทำขวัญเดือน เป็นพิธีที่ทำขึ้นจากพื้นฐานความเชื่อว่า ทารกที่เพิ่งเกิดมานั้นยังไม่สะอาดบริสุทธิ์อย่างเต็มตัว จำเป็นจะต้องมีการชำระล้างให้สะอาดหมดจด ด้วยการตัดและโกนผมออก เพื่อให้ผมใหม่เกิดขึ้นมา
แต่สาเหตุที่เรียกสืบต่อกันมาว่าผมไฟนั้น อาจเป็นเพราะว่าไฟอยู่กับทารกมาตั้งแต่ลืมตาออกมาดูโลก หลังจากคลอดแล้วแม่จะต้องทำการนอนอยู่ไฟ ซึ่งคนโบราณเชื่อว่าจะช่วยขับน้ำคาวปลา ทำให้มดลูกเข้าอู่ และเมื่อจบสิ้นการอยู่ไฟ ซึ่งสมัยก่อนอาจอยู่ไฟกันนานเป็นสัปดาห์หรือหลายสัปดาห์ ก็จะเรียกว่าเป็นการหย่าไฟ ดังนั้น ผมของทารกที่คลอดออกมาและถูกโกนออก จึงถูกเรียกว่าโกนผมไฟ ตามไปด้วย
โกนผมไฟกี่เดือน
การโกนผมไฟนั้น ถือเอาเรื่องฤกษ์งามยามดีเป็นสำคัญ เด็กที่จะทำการโกนผมไฟ จะต้องมีการดูฤกษ์ยามจากพระ โหร พราหมณ์ หรือผู้เชี่ยวชาญ ว่าโกนผมไฟตอนกี่เดือนถึงจะเป็นศิริมงคล เสริมให้ทารกมีแต่ความสุขความเจริญ ซึ่งฤกษ์ของแต่ละคนนั้นก็จะแตกต่างกันออกไป
โกนผมไฟเองได้ไหม
อาจจะฟังดูเหมือนเป็นกุศลโลบายว่าการโกนผมไฟต้องทำโดยผู้ที่เชี่ยวชาญ แต่ก็มีเหตุผลที่สามารถอธิบายได้ว่า เนื่องจากกะโหลกศีรษะของทารกแรกเกิดนั้นมีความบอบบาง อีกทั้งน้ำหนักมือของแต่ละคนก็ไม่เท่ากัน หากคนใด คนหนึ่งลงน้ำหนักมากไป ก็อาจจะทำให้ทารกได้รับบาดเจ็บได้ การโกนผมไฟจึงมักทำกับผู้ที่มีความเชี่ยวชาญสูง
โกนผมไฟเวลาไหนดี
ขึ้นอยู่กับฤกษ์ที่ได้มาจากพระ โหร พราหมณ์ หรือผู้เชี่ยวชาญ แต่ในปัจจุบันหลาย ๆ ที่ก็เน้นฤกษ์สะดวกเป็นสำคัญ
วิธีโกนผมไฟเอง
หลาย ๆ ครอบครัวจึงมีการโกนผมไฟกันเองและตัดพิธีต่างๆ ให้สะดวกมากขึ้น โดยเตรียมของคือ
- กรรไกร 1 เล่ม
- มีดโกน 1 เล่ม
- ใบบัว 1 ใบ
- แป้งหอม
- น้ำมันเจิม
- สายสิญจน์
และทำการโกนผมไฟกันตามฤกษ์ที่สะดวก หรืออาจจะเลือกเอาวันครอบรอบเดือนของลูกเป็นสำคัญ เช่น ครบรอบ 1 เดือน เป็นต้น แล้วทำการโกนผมไฟโดยอาจจะไล่กันไปตามลำดับอาวุโสหรือความใกล้ชิด หลังจากโกนผมไฟเสร็จก็จะมีการผูกข้อไม้ข้อมืออวยพรให้กับทารก เป็นอันจบพิธี
ไม่โกนผมไฟได้ไหม?
การโกนผมไฟนั้นเป็นความเชื่อที่ค่อย ๆ ห่างหายไปตามยุคสมัย สภาพเศรษฐกิจ และสังคม ดังนั้น การจะเห็นพิธีโกนผมไฟในปัจจุบันจึงถือเป็นเป็นเรื่องที่หาดูได้ยากแล้ว ไม่ค่อยมีใครทำกัน และถ้าจะไม่โกนผมไฟ ก็ไม่ได้ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติอะไร เอาตามความสะดวกและความสบายใจของแต่ละบ้านจะดีที่สุด
แหล่งที่มา enfa
ติดตามข่าวสาร Bright Today ช่องทางอื่นๆ
Website : BRIGHT TODAY
Facebook : BRIGHT TV
Line Today : BRIGHT TODAY
