10 ข้อควรรู้! เกี่ยวกับอาการ ปวดประจำเดือน

ผู้หญิงทุกคนที่อยู่ในช่วงวัยเจริญพันธุ์ต้องเคยมีอาการเหล่านี้ก่อนมีประจำเดือนราวๆ 1 – 2 สัปดาห์ เช่น ปวดท้อง เจ็บหน้าอก หงุดหงิด ซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวน เราเรียกอาการพวกนี้ว่า PMS หรือ Premenstrual Syndrome  นั่นเองคราวที่แล้วเราได้เจาะลึกถึงอาการนี้ไปแล้ว วันนี้ Bright TV มี 10 ข้อควรรู้! เกี่ยวกับอาการ ปวดประจำเดือน มีอะไรบ้างมาดูเลย

• สายโกโก้ ควรระวัง! กินเข้มข้นมากเกินไป เสี่ยงอาการ ใจสั่น

• 3 พฤติกรรมเสี่ยง! ควรเลี่ยงถ้าไม่อยากเป็น “นิ่วในถุงน้ำดี”

• กินอะไรลดน้ำหนักดี? Plant based vs อาหาร Vegan vs อาหารเจ

10 ข้อควรรู้เกี่ยวกับการ “ปวดประจำเดือน”

1. อาการปวดประจำเดือนเป็นเรื่องปกติของผู้หญิงหรือไม่ ใช่ : อาการปวดประจำเดือนมักพบได้บ่อยถึง 50-90% ของหญิงวัยเจริญพันธุ์ ส่วนใหญ่พบในหญิงอายุน้อย โดยทั่วไปอาการปวดประจำเดือนมักบรรเทาหรือน้อยลงเมื่ออายุมากขึ้น หากอาการมากขึ้นตามอายุ อาจจะเป็นเพราะมีโรคบางอย่างซ่อนอยู่ แนะนำให้ไปพบแพทย์
2. อาการปวดประจำเดือนเกิดจากสาเหตุอะไร
   อาการปวดประจำเดือนเกิดจากสารที่ชื่อโพรสตาแกลนดิน (Prostaglandins) ซึ่งเป็นสารเกี่ยวกับการอักเสบ การไหลเวียนของเลือด การแข็งตัวของเลือด และการคลอดบุตร โพรสตาแกลนดินหลั่งออกมาจากเยื่อบุโพรงมดลูกพร้อมกับประจำเดือน
3. อาการปวดประจำเดือนมีลักษณะเช่นไร
   อาการปวดประจำเดือนเป็นอาการปวดซึ่งเกิดจากการบีบตัวของมดลูก มักมีลักษณะดังนี้
   • ปวดไม่เป็นจังหวะ
   • ปวดถี่ ๆ มดลูกบีบ 4 – 5 ครั้ง ใน 10 นาที
   • มักจะเริ่มจากปวดน้อย ๆก่อนแล้วค่อย ๆ แรงขึ้น
   • ปวดคล้ายกับการปวดเวลาคลอดบุตร แต่อาจไม่รุนแรงเท่า
4. ปัจจัยเสี่ยงใดที่อาจจะทำให้อาการปวดประจำเดือนแย่ลง
   การสูบบุหรี่และความเครียด
5. อาการปวดประจำเดือนแบ่งได้ออกเป็นกี่ประเภท
   ทางการแพทย์นั้นได้แบ่งอาการปวดประจำเดือนออกเป็น 2 ประเภท
   • ปฐมภูมิ (Primary)
     • ปวดเฉพาะช่วงที่มีประจำเดือน
     • อาการปวดมักสั้นและหายได้เองภายใน 12 ถึง 72 ชั่วโมง
     • มักปวดตอนอายุน้อย ๆ อาการจะบรรเทาหรือดีขึ้นตามอายุ
   • ทุติยภูมิ (Secondary)
     • อาการปวดอาจเริ่มก่อนประจำเดือนจะมา หรือหลังประจำเดือนหมดไปแล้วยังไม่หาย
     • มักปวดมากขึ้นตามอายุที่มากขึ้น หรือปวดมากขึ้นเรื่อยๆ
     • มักมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ประจำเดือนผิดปกติ ปวดเวลาอื่นร่วมด้วย คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ หรือ ภาวะมีบุตรยาก เป็นต้น
     • การปวดแบบนี้มักมีพยาธิสภาพบางอย่าง เช่น เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ แนะนำให้ไปพบแพทย์
6. หากมีอาการปวดประจำเดือนแปลว่าป่วยเป็นโรคบางอย่างหรือไม่
   กรณีปวดแบบปฐมภูมิ มักไม่มีโรคและไม่ต้องทำอะไร
   กรณีปวดแบบทุติยภูมิ หรือไม่เคยปวดมาก่อน แล้วมาปวดตอนอายุมากขึ้นและปวดมากขึ้นเรื่อย ๆ ให้ระวังว่าอาจจะมีโรคอะไรซ่อนอยู่ เช่น
   • เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ไปที่รังไข่ หรือที่เรียกว่า ช็อคโกแลตซีสต์ นั่นเอง
   • เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ไปที่กล้ามเนื้อมดลูก
   • ก้อนเนื้อมดลูก
   • อุ้งเชิงกรานอักเสบติดเชื้อ เป็นต้น
7. เมื่อมีอาการปวดประจำเดือน ควรรับประทานยาแก้ปวดชนิดใด และหากรับประทานติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจะเกิดผลเสียหรือไม่
   ยาแก้ปวดประจำเดือนที่นิยมใช้ แบ่งออกเป็น
   • ยาในกลุ่มที่มีตัวยาพาราเซตามอล
     • แก้ปวดได้ทุกสิ่ง รวมไปถึงการปวดประจำเดือน
     • ช่วยลดปวดได้ประมาณ 50%
     • ผลข้างเคียงต่ำมาก หากไม่รับประทานเกินขนาด
     • แนะนำรับประทานครั้งละ 500 mg (1-2เม็ด ขึ้นกับน้ำหนักตัว) ห่างทุก 6 ชั่วโมง
   • ยาแก้ปวดลดอักเสบชนิด NSAIDs มีหลายชนิด แต่ที่แนะนำเพื่อลดปวดประจำเดือน คือ Mefenamic Acid
     • ยาในกลุ่ม Mefenamic Acid
       • แนะนำรับประทานเริ่มต้นที่ 500 mg ก่อน แล้วอาจตามด้วย 250 mg ทุก 6 ชั่วโมง
       • รับประทานช่วงที่มีประจำเดือน แต่ไม่ควรเกิน 3 วัน
       • ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ในช่วงที่ใช้ยาคือยาอาจกัดกระเพาะอาหาร จึงควรทานยาหลังมื้ออาหาร
     • ยากลุ่ม COX-2 selective NSAIDs
       • สามารถใช้ได้ในคนไข้โรคกระเพาะ
       • ข้อเสียคือมีราคาแพง
8. ยาคุมกำเนิดสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดประจำเดือนได้จริงหรือไม่
   ยาฮอร์โมนคุมกำเนิดสามารถช่วยลดปวดประจำเดือนได้
   • ยาฮอร์โมนรวม (เอสโตรเจนกับโปรเจสเตอโรน)
     • สำหรับคนที่ปวดประจำเดือน (และยังไม่ต้องการมีบุตร) ยาฮอร์โมนคุมกำเนิดที่แนะนำเป็นทางเลือกแรกคือยาฮอร์โมนรวม
     • มีทั้งแบบยาเม็ด แบบห่วง (vaginal ring) และแบบแผ่นแปะ (patch)
   • ยาฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนอย่างเดียว
     • อาจมีผลข้างเคียงเรื่องเลือดออกกะปริดกะปอย
     • อยู่ในรูปแบบยาฉีด ส่วนยาฝังคุมกำเนิด หรือห่วงคุมกำเนิดแบบมีฮอร์โมน ยังไม่ค่อยแนะนำให้ใช้เพื่อลดอาการปวดประจำเดือนอย่างเดียว

9. อาการปวดประจำเดือนสัมพันธ์กับภาวะมีบุตรยากหรือไม่
   อาการปวดประจำเดือนสัมพันธ์กับภาวะมีบุตรยากจริง แต่ไม่เสมอไป คนที่ปวดประจำเดือนอันมีสาเหตุมาจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรืออุ้งเชิงกรานอักเสบจะมีภาวะมีบุตรยากกว่าคนทั่วไป

10. เมื่อมีอาการปวดประจำเดือนมากผิดปกติควรปฏิบัติตัวเช่นไร มีการตรวจรักษาประเภทใดบ้าง
    • ไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีโรคบางอย่างซ่อนอยู่
    • การตรวจวินิจฉัย ได้แก่ การตรวจภายในและการอัลตราซาวน์อุ้งเชิงกราน
      การอัลตราซาวน์อุ้งเชิงกราน (หรือช่องท้องส่วนล่าง) สามารถทำผ่านหน้าท้องได้ แต่การอัลตราซาวน์ทางช่องคลอดจะสามารถเห็นภาพได้ชัดเจนกว่า อย่างไรก็ตาม การตรวจเช่นนี้ยังสามารถบอกรอยโรคบางอย่างหรือพังผืดในช่องท้องได้
    • หากตรวจพบโรคที่ผิดปกติ แนะนำให้รักษา โดยวิธีการรักษานั้นขึ้นอยู่กับตัวโรค เช่น
      • เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่รังไข่ (หรือช็อคโกแลตซีสต์) ควรได้รับการผ่าตัด หรืออาจให้ฮอร์โมนได้ในกรณีที่ซีสต์มีขนาดเล็ก
      • ก้อนเนื้อมดลูก ควรได้รับการผ่าตัดหากอาการรบกวนชีวิตประจำวัน หรือเมื่อรักษาด้วยยาไม่ได้ผล เป็นต้น
    • หากไม่พบโรคใด ๆ สามารถทานยาแก้ปวดหรือยาฮอร์โมนภายใต้คำแนะนำของแพทย์

แหล่งที่มา medparkhospital

ติดตามข่าวสาร Bright Today ช่องทางอื่นๆ

Website : BRIGHT TODAY
Facebook : BRIGHT TV
Line Today : BRIGHT TODAY