องค์พญาศรีสัตตนาคราช ผู้เป็นใหญ่เหนือพญานาคทั้งปวง สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ที่คอยปกปักษ์รักษาผู้คนริมฝั่งแม่น้ำโขง
“พญานาค” หนึ่งในความเชื่อของคนไทย ที่มีการเล่าขานสืบต่อกันมาอย่างยาวนานตั้งแต่ในอดีต ทั้งเรื่องที่เกิดขึ้นในเรื่องราวพุทธประวัติ และเรื่องที่เล่าต่อกันมาผ่านทางความเชื่อ ซึ่งคนไทยในเขตลุ่มแม่น้ำโขงหรือชาวอีสาน จะมีความผูกพันธ์กับพญานาค ที่ถือว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คอยปกปักษ์รักษาผู้คนในแถบลุ่มน้ำโขงและองค์พระธาตุพนม โดยทั้งสองฝั่งลุ่มแม่น้ำก็จะมีกษัตริย์ของพญานาค หรือ นาคาธิบดี แยกปกครองดูแลอยู่ ซึ่งฝั่งไทยก็คือ
พญาศรีสุทโธนาคราช (นาคาธิบดีสีสุทโธ) เป็นกษัตริย์พญานาคฝั่งไทย เป็นพญานาคหนึ่งเศียร พญาศรีสุทโธ ท่านชอบจำศีลบำเพ็ญเพียร และปฏิบัติธรรม มีนิสัยอ่อนโยนมีเมตตา ไม่ชอบการต่อสู้ ชอบมาปฏิบัติธรรมที่พระธาตุพนม โดยมอบหมายให้เหล่าพญานาค 6 อำมาตย์ดูแลแทน ในระหว่างที่หลบมาจำศีลภาวนา
ในฝั่งลาวคือ องค์พญาศรีสัตตนาคราช เชื่อว่าเป็นใหญ่เหนือพญานาคทั้งปวงในสองแผ่นดินไทย-ลาว มีความเด่นสง่าเพราะมี 7 เศียรลำตัวเดียว ซึ่งเป็นตระกูลพญานาคมีความใกล้ชิดพระพุทธองค์และพระพุทธศาสนา มาแต่ครั้งโบราณกาล
ซึ่งในประเทศไทยมี องค์พญาศรีสัตตนาคราช อยู่ที่ริมฝั่งแม่น้ำโขง ถนนสุนทรวิจิตร อ.เมือง จ.นครพนมเป็นสถานที่ซึ่งพุทธศาสนิกชนไทยและลาวให้ความเคารพกราบไหว้และอธิษฐานขอพร เชื่อว่าสัมฤทธิผลและสมปรารถนา
องค์พญานาคหล่อด้วยทองเหลืองน้ำหนัก 9 ตัน รูปทรงพญานาคขดหาง 7 เศียร ประดิษฐานบนแท่นฐาน 8 เหลี่ยม กว้าง 6 เมตร เฉพาะตัวพญานาคสูง 10.90 เมตร กว้างรวมหาง 4.49 เมตร ใช้งบสร้างรวม 9 ล้านบาท สูงรวมฐาน 16.29 เมตร สามารถพ่นน้ำได้ โดยรูปปั้นนี้ใช้เวลาการออกแบบและก่อสร้างนานเกือบ 5 ปี หลังจจากที่ก่อสร้างเสร็จแล้วทางจังหวัดได้ทำพิธีสมโภชใหญ่ พุทธาภิเษก รวม 9 วัน 9 คืน ระหว่างวันที่ 9 – 18 กันยายน 2559 ที่ผ่านมาถือเป็นพิธีศักดิ์สิทธิ์ที่ยิ่งใหญ่ จะมีสาวงามจาก 7 ชนเผ่าของแต่ละอำเภอกว่า 400 คนมารำบวงสรวงตลอด 9 วัน9 คืนอีกด้วย
ใต้แท่นฐานรูปทรง 8 เหลี่ยม ยังจัดเป็นพิพิธภัณฑ์รวบรวมประวัติความเป็นมาการก่อสร้าง และวัตถุมงคลที่ดำเนินการจัดสร้างหลายรุ่น เพื่อให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวได้ศึกษา
ผู้คนเชื่อว่าผู้ที่มาขอบนบานอธิษฐาน ด้านการงาน กิจการค้าขาย ผู้ที่มีความศรัทธาจะสมปรารถนา ซึ่งผู้ที่สัมฤทธิผลก็จะนำเครื่องเซ่นและนางรำมาฟ้อนรำถวาย รวมทั้งนำคณะหมอลำมาแก้บนตามที่อธิษฐานไว้
ผู้ที่สนใจสักการะบูชาองค์พญาศรีสัตตนาคราช เพื่อความเป็นสิริมงคล สามารถเดินทางไปสักการะได้ ณ บริเวณที่ประดิษฐานองค์พญานาค ลานศรีสัตตนาคราช ริมฝั่งแม่น้ำโขงหน้าสำนักงานป่าไม้ ถนนสุนทรวิจิตร ในเขตเทศบาลเมืองนครพนม
