หลายคนเวลาป่วยมักไม่ไปหาหมอ แต่จะหยิบยามากินเอง ไม่ว่าจะเป็นยาสามัญประจำบ้าน หรือกระทั่งยาของคนในครอบครัว หรือของคนอื่นซึ่งเป็นยาที่แพทย์สั่ง แม้จะอ้างเหตุผลว่าเป็นยาตามที่แพทย์สั่งจึงน่าจะปลอดภัย แต่รู้ไหมว่าการใช้ ‘ยาตามที่แพทย์สั่ง’ แบบผิด ๆ นั้นเป็นอันตราย แถมยังเสี่ยงต่อการ ‘ติดยา’ ด้วย
‘ยาตามที่แพทย์สั่ง’ บางตัวนำมาซึ่งความเสี่ยงจากการใช้ เช่น กลุ่มยาโอปิออยด์ (กลุ่มสารเคมีที่มีโครงสร้างและคุณสมบัติคล้ายคลึงกับมอร์ฟีน) ที่ทำให้ผู้รับยามีอาการคลื่นไส้อาเจียน เกิดภาวะความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ มีภาวะความสามารถทางการคิดและกระบวนการรับรู้ของสมองลดลง ไปจนถึงตัวยาจะไปกดระบบการทำงานของทางเดินหายใจ เกิดอาการโคม่า และอาจเสียชีวิตได้ในที่สุด โดยเฉพาะอันตรายจากผลข้างเคียงจะมีสูงขึ้นเมื่อยาถูกนำไปใช้ควบคู่กับพฤติกรรมเสี่ยง
อันตรายจากการใช้ยาตามใบสั่งแพทย์แบบผิดวิธีนั้นเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายต่อร่างกายหากผู้ใช้เป็น บุคคลอื่น ที่ไม่ถูกระบุในใบสั่งแพทย์ เช่น ยา Ritalin เป็นยาที่ใช้อย่างถูกต้องตามใบสั่งแพทย์เพื่อรักษาโรคสมาธิสั้น แต่หากถูกใช้เมื่อไม่มีความจำเป็นหรือผิดวัตถุประสงค์ ก็จะก่อให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้น ปริมาณการใช้ยาและระยะเวลาการรักษาจึงแตกต่างกันในแต่ละบุคคล ผู้ที่ใช้ยาโดยไม่มีใบสั่งแพทย์จึงจะไม่มีทางทราบได้เลยว่าปริมาณเท่าไรจึงจะเหมาะสมสำหรับการรักษา
ผลข้างเคียงที่เกิดจากการใช้ยาเหล่านี้คือ การเสพติดยา ผู้ที่ใช้ยาแบบผิดจะติดยาได้ง่ายเทียบเท่ากับการใช้ยาเสพติดผิดกฎหมายอื่น ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลที่ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการควบคุมโดยคำสั่งแพทย์ แพทย์จะไม่เขียนใบสั่งยาให้ผู้ป่วยที่ไม่ได้เข้าพบและวินิจฉัยอาการกับแพทย์โดยตรง
จะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังติดยาที่แพทย์สั่ง?
สัญญาณที่บอกว่าคุณกำลังติดยาตามที่แพทย์สั่งซึ่งเห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ คุณจะมีความต้องการทานยานั้นอยู่โดยตลอด มีความเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ น้ำหนักเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด และมีความรู้สึกกระตือรือร้นเป็นพิเศษ
ฉะนั้นหากคุณรู้สึกว่ากำลังเสพติดยาที่แพทย์สั่งให้รีบปรึกษาแพทย์ทันที เพื่อจะได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องเกี่ยวกับแนวทางการรักษา โดยเฉพาะผู้ที่กำลังเสพติดกลุ่มยากดประสาทและต้องการเลิก จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางในการรักษาและเลิกยาอย่างถูกต้อง เนื่องจากการเลิกยาอาจเป็นอันตรายได้หากไม่ได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากผู้เชี่ยวชาญ
‘ยาตามที่แพทย์สั่ง’ ถือเป็นของเฉพาะบุคคลนะคะ เราไม่ควรใช้ยาที่ระบุชื่อคนอื่น และต้องไม่ให้ใครไม่ว่าจะเป็นคนใกล้ชิดแค่ไหนก็ตามใช้ยาของเราด้วย เพราะผลกระทบที่ได้รับจากยาที่เราไม่ได้รักษากับแพทย์โดยตรงอาจส่งผลเสียต่อร่างกายที่อาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
ขอบคุณข้อมูลจาก honestdocs, kidshealth
