ชาวบ้านในเขตเทศบาลตำบลฟ้าหยาด อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร พากันเร่งทำมาลัยข้าวตอก เพื่อให้เสร็จทันร่วมขบวนแห่มาลัยข้าวตอกถวายเป็นพุทธบูชาก่อนวันมาฆบูชา ซึ่งเป็นประเพณีที่ยึดถือปฏิบัติและสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ
ชาวชุมชนต่าง ๆ ในเขตเทศบาลตำบลฟ้าหยาด อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร ต่างพากันนำข้าวเปลือกมาใส่หม้อดินตั้งไฟคั่วให้เมล็ดข้าวเปลือกแตกออกเป็นดอกสีขาวสวยงาม ซึ่งไม้ที่ใช้คั่วต้องเป็นก้านกล้วยสดเท่านั้นในการคั่วข้าวจึงจะแตกออกสวยงาม ที่ชาวบ้านเรียกว่า “ข้าวตอก” เพื่อนำข้าวตอกไปร้อยเป็นพวงมาลัยขนาดต่าง ๆ แล้วแต่ต้องการ ก่อนที่จะนำไปประดับตกแต่งบนรถอย่างสวยงามให้เสร็จเรียบร้อย ก่อนที่จะนำเข้าร่วมขบวนแห่ไปตามถนนในเขตเทศบาลตำบลฟ้าหยาด ในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 3 หรือก่อนวันมาฆบูชา 1 วัน เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาก่อนที่จะนำไปถวายพระและแขวนไว้ในศาลาการเปรียญ วัดหอก่อง อ.มหาชนะชัย จ.ยโสธร จนถึงวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 ซึ่งเป็นวันอัฎฐมีบูชา เป็นวันคล้ายวันถวายพระเพลิงพระบรมศพของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พวงมาลัยข้าวตอกก็จะถูกปลดลงมาไปเป็นอาหารของปลาและสัตว์น้ำชนิดอื่น ๆ ต่อไป
นางสุวรรณา ศิลาพล อายุ 54 ปี ชาวบ้าน ม.1 ต.ฟ้าหยาด อ.มหาชนะชัย ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนการทำมาลัยข้าวตอกตำบลฟ้าหยาด กล่าวว่า ประเพณีแห่มาลัยข้าวตอก เป็นประเพณีหนึ่งเดียวในโลกก็ว่าได้ที่ชาวบ้านใน ต.ฟ้าหยาด อ.มหาชนะชัย ยึดถือปฏิบัติและสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาก่อนวันมาฆบูชา และเป็นประเพณีที่จัดขึ้นเฉพาะที่ บ.ฟ้าหยาด อ.มหาชนะชัย เท่านั้น จัดขึ้นในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 3 เป็นประจำทุกปี เพื่อเป็นการบูชาพระพุทธเจ้าแทนดอกมณฑารพ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นดอกไม้แห่งสรวงสวรรค์ ที่ร่วงหล่นลงมายังโลกมนุษย์เมื่อพระพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้และปรินิพาน แต่ปัจจุบันดอกมณฑารพไม่มีแล้วชาวบ้านจึงต้องใช้ข้าวซึ่งเป็นของสูงนำไปขั่วให้เป็นข้าวตอกซึ่งถือว่าเป็นสิ่งบริสุทธิ์แทนดอกมณฑารพ โดยชาวบ้านจะนำข้าวตอกมาร้อยเป็นมาลัยแล้วแห่ไปถวายพระ จนกลายเป็นประเพณีของชาว อ.มหาชนะชัย สืบมา
