คุณหญิงพจมาน ณ ป้อมเพชร หรือที่หลายคนคุ้นในชื่อ คุณพจมาน ชินวัตร อดีตภริยาของนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรีถือเป็นหนึ่งในผู้หญิง ที่มีบทบาทในแวดวงการเมืองไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 1-2 วันที่ผ่านมา ชื่อของคุณหญิงพจมานได้กลับเป็นที่พูดถึงอีกครั้ง หลังจากได้ปรากกฎตัวในสื่อจากการเข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี
โดยหลังจากนั้นก็ได้เกิดความเปลี่ยนแปลงในพรรคเพื่อไทย บรรดาแกนนำพรรคอย่าง นายสมพงษ์ อมรวิวัฒน์ หัวหน้าพรรคเพื่อไทย คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ และนายวัฒนา เมืองสุข ประธานยุทธศาสตร์และคณะกรรมการพรรคเพื่อไทยต่างประกาศลาออกจากตำแหน่งบริหารภายในพรรค ท่ามกลางกระแสข่าวลือว่าคุณหญิงพจมานจะเข้ามาประสานงาน และปรับทัพใหม่ภายในพรรคเพื่อไทย โดยจะไม่รับตำแหน่งทางการเมืองใดๆ โดยคาดว่าคุณหญิงพจมานจะมารวบรวมนักการเมืองที่เคยแยกตัวออกไปให้กลับมารวมตัวกันอีกครั้ง เพื่อให้การบริหารงานเป็นเอกภาพมากขึ้น
ดร.สุวินัย ชี้หมากประกาศิต คุณหญิงพจมาน ทำเพื่อไทยแพแตก
ทั้งนี้ ในส่วนประวัติของคุณหญิงพจมานนั้น มีชื่อเล่นว่าอ้อ เกิดเมื่อ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2499 เป็นบุตรคนสุดท้องในจำนวน 4 คนของ พลตำรวจโท เสมอ ดามาพงศ์ อดีตผู้ช่วยอธิบดีกรมตำรวจ กับคุณหญิงพจนีย์ ณ ป้อมเพชร เธอมีพี่ชายสามคนคือ พงษ์เพชร ดามาพงศ์, พลตำรวจเอก เพรียวพันธ์ ดามาพงศ์ และ พลตำรวจโท นายแพทย์ พีระพงศ์ ดามาพงศ์ นอกจากนี้ยังมีพี่ชายบุญธรรมคือ บรรณพจน์ ดามาพงศ์
ดร.สุวินัย แจง 12 ประเด็น ก่อนจะมาถึงหมากประกาศิต ของ คุณหญิงพจมาน จนเพื่อไทยระส่ำ
ลือสะพัด! คุณหญิงพจมาน เตรียมลุยประสานงานจัดทัพใหม่เพื่อไทย
เมื่อแรกเกิด คุณแม่พจนีย์ตั้งชื่อว่า “สร้อยเพชรพจมาน” ต่อมาจึงลดลงเหลือเพียงพจมาน ในปี พ.ศ. 2513 บิดาและมารดาได้หย่ากัน โดยมารดากลับไปใช้นามสกุลก่อนสมรสคือ ณ ป้อมเพชร พจมานมีอุปนิสัยเรียบร้อย พูดน้อย มีความเป็นระเบียบเช่นบิดา และมีใจเอื้ออารีเช่นมารดา
คุณหญิงพจมานศึกษาชั้นอนุบาลจนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่โรงเรียนเซนต์โยเซฟคอนเวนต์ หลังจบมัธยมศึกษาปีที่ 3 พลตำรวจโทเสมอส่งคุณหญิงพจมานไปศึกษาต่อจบสำเร็จการศึกษาอนุปริญญาบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเคนทักกี สหรัฐฯ ซึ่งการเดินทางไปศึกษาต่อของเธอนั้นเป็นแรงบันดาลใจให้ทักษิณสอบได้เป็นที่หนึ่งของรุ่น ได้รับทุนคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.) ไปศึกษาต่อปริญญาโทที่มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเคนทักกี สหรัฐฯ
คุณหญิงพจมานพบกับทักษิณ เป็นครั้งแรกขณะเป็นนักเรียนนายร้อยตำรวจ รุ่นพี่ของพงษ์เพชร ผู้เป็นพี่ชาย และพบกันอีกครั้งที่สหรัฐอเมริกาขณะที่พจมานไปศึกษาต่อ ก่อนเดินทางกลับมาประกอบพิธีมงคลสมรสที่ประเทศไทย เมื่อ พ.ศ. 2519 และเดินทางกลับไปยังสหรัฐอเมริกาอีกครั้ง เมื่อทักษิณ ได้รับทุนศึกษาต่อปริญญาเอก
ส่วนคุณหญิงพจมานสำเร็จปริญญาตรี Associate of Arts และสาขาบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเคนทักกี และให้กำเนิดบุตรชายคนโตคือ พานทองแท้ ขณะพักอยู่ที่สหรัฐอเมริกา โดยคุณหญิงพจมาน มีบุตร-ธิดากับทักษิณ รวม 3 คนคือ พานทองแท้, พินทองทา และแพทองธาร
หลังจากกลับมายังประเทศไทยพร้อมกับทักษิณ ก็ช่วยเหลือกิจการต่าง ๆ ของสามีตลอดมา จนกระทั่งเมื่อ ทักษิณ ก่อตั้งบริษัทชินวัตร คอมพิวเตอร์ จำกัด ซึ่งประกอบกิจการให้เช่าคอมพิวเตอร์ และต่อมากลายเป็นบริษัทชิน คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ที่ดำเนินกิจการโทรคมนาคม คุณหญิงพจมานก็ยังคงดำรงตำแหน่งผู้บริหารระดับสูง ช่วยเหลือสามีดูแลกิจการตลอดมา
อย่างไรก็ดี ในปลาย พ.ศ. 2551 คุณหญิงพจมานจดทะเบียนหย่ากับทักษิณ แล้วกลับมาใช้นามสกุลเดิม “ณ ป้อมเพชร” ของฝ่ายมารดา แต่ยังคงใช้คำนำหน้านามว่า “คุณหญิง” ตามเดิม เนื่องจากสตรีที่เคยสมรส แล้วต่อมาหย่าร้างกับสามี ยังสามารถใช้คำนำหน้านามนี้ได้
