“ตอนนั้นข้าพเจ้าคิดถึงแต่เรื่องที่จะอยู่กับคนที่ข้าพเจ้ารักเท่านั้น ไม่ได้นึกไปไกลถึงหน้าที่และภารกิจของพระราชินีเลย” พระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 เมื่อครั้งพระราชทานสัมภาษณ์แก่สถานีโทรทัศน์บีบีซี กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ในสารคดีเรื่อง Soul of a Nation พ.ศ. 2521
เมื่อทรงดำรงสถานะ “สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ” ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 พระองค์ทรงงานเคียงคู่พระบารมี ทรงมุ่งมั่นในการสนับสนุนและแบ่งเบาพระราชกรณียกิจพระประมุขตลอดรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงงานหลักด้านการชลประทานและการเกษตร สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จะทรงช่วยครัวเรือนของประชาชนด้านสุขอนามัย ความรู้เชิงวิชาชีพ เพื่อสร้างรายได้เสริมให้ชาวบ้าน ทรงก่อตั้งโครงการศิลปาชีพ โดยหาครูผู้มีฝีมือมาสอนงานหัตถกรรมหลากหลายแขนง เพื่อพัฒนาต่อยอดและอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยไปพร้อมกัน
ตลอดรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 พสกนิกรชาวไทยจึงได้เห็นภาพของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จเคียงคู่พระประมุขเพื่อประกอบพระราชกรณียกิจและทรงเยี่ยมเยียนราษฎรทั่วประเทศไทย
“ความรัก” ที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีต่อ “พ่อของแผ่นดิน” ได้แผ่ไพศาลไปสู่ราษฎรชาวไทย ทรงยอมเสียสละความสุขส่วนพระองค์โดยไม่คำนึงถึงความเหนื่อยยาก ประกอบพระราชกรณียกิจเคียงคู่พระบารมีในฐานะ “แม่แห่งแผ่นดิน” ดังที่พระองค์ค์ทรงพระราชทานสัมภาษณ์เกี่ยวกับพระราชกรณียกิจแก่นายเดนิส เกรย์ ผู้สื่อข่าวสำนักข่าว AP ณ วังไกลกังวล เมื่อครั้งที่องค์กรอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ ได้เฉลิมพระเกียรติโดยนำพระฉายาลักษณ์ไปสลักไว้บนด้านหนึ่งของเหรียญเซเรส ตอนหนึ่งว่า
“…บางครั้งเมื่อฉันเกิดเหนื่อยขึ้นมา ฉันเคยคิดว่าน่าจะได้ไปพักผ่อน ณ สถานที่บางแห่ง เช่น ฮาวาย สักระยะหนึ่ง แต่แล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็มักรับสั่งกับฉันว่า ‘จะทอดทิ้งประชาชนไปจริง ๆ หรือ ในยามที่บ้านเมืองกำลังลำบากอยู่เช่นขณะนี้’ จะเห็นได้ว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีความเสียสละมากกว่าฉัน…”
ข้อมูล : Amarin Publishing Service (2560). แสงแห่งแผ่นดิน. กรุงเทพฯ. อมรินทร์พรินติงแอนด์พับลิชชิง จำกัด (มหาชน)