หลายคนอาจจะเคยมีข้อสงสัยเวลาไปคลินิกทันตกรรมแล้วเห็นถ้อยคำทำนองว่า “สถานพยาบาลแห่งนี้ให้บริการผู้ประกันตนกรณีทันตกรรม ทำฟัน ไม่ต้องสำรองจ่าย” ติดอยู่ในจุดที่คนไข้มองเห็นได้ชัดเจน หรือที่คลินิกทันตกรรมหลายแห่ง “ใช้สิทธิประกันสังคม 900.- (ไม่ต้องสำรองจ่าย)” สิทธินี้คืออะไร
นายบุญสงค์ ทัพชัยยุทธ์ เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม (สปส.) กล่าวถึง “สิทธิประกันสังคม 900 บาท”ตามที่คลินิกทันตกรรมหลายแห่ง ระบุไว้ว่า คือวงเงินที่ผู้ทำประกันสังคมเอาไว้ มีสิทธิเบิกจ่ายเมื่อเข้าใช้บริการที่คลินิกทันตกรรมตามเงื่อนไขที่ระบุไว้ใน พรบ.ประกันสังคมนั่นเอง โดย พรบ.ดังกล่าว ระบุว่า ผู้ประกันตนมาตรา 33 และ 39 ที่ได้ส่งเงินสมทบกองทุนประกันสังคมมาแล้วไม่น้อยกว่า 3 เดือน ภายในระยะเวลา 15 เดือนก่อนใช้บริการทันตกรรมจากสถานทันตกรรมที่เข้าร่วมโครงการ สามารถใช้สิทธิได้ ซึ่งสิทธิดังกล่าว จำกัดวงเงินไว้ที่ 900 บาทต่อปี ต่อคน และเป็นสิทธิเฉพาะปีนั้นๆ หากไม่ได้ใช้ วงเงินดังกล่าวจะไม่ทบยอดไปในปีหน้า คือ เบิกได้ 900 บาท ปีต่อปี ทุกสถานทันตกรรมที่เข้าร่วมโครงการ ไม่ใช่เฉพาะสถานทำการของรัฐบาลเท่านั้น วงเงินนี้เป็นมาตรฐานในทุกที่ โดยจำเป็นต้องใช้บริการทันตกรรมครั้งเดียวหรือไม่นั้น ซึ่งตามที่ระบุไว้ใน พรบ. แจ้งเงื่อนไขเพียง 900 ต่อปี ไม่ได้กำหนดว่าต้องใช้ภายในครั้งเดียว ดังนั้น แม้จะใช้บริการด้านทันตกรรมหลายครั้ง แต่ถ้ายังอยู่ในวงเงินไม่เกิน 900 บาท ก็ยังคงใช้สิทธิ์ได้
ทั้งนี้ วงเงิน 900 บาท เป็นวงเงินที่กำหนดไว้สำหรับการใช้บริการด้านทันตกรรมทั่วไป ได้แก่ 1. ขูดหินปูน 2. ถอนฟัน 3. อุดฟัน และมีกรณีที่ต้องทำทันตกรรมประดิษฐ์หรือฟันปลอม ตามกฎหมายได้ระบุเงื่อนไขเพิ่มเติมไว้ คือ สามารถเบิกค่าทำฟันปลอมและค่ารักษาต่อเนื่องได้อีก 5 ปีหลังจากใส่ฟันปลอม โดยมีวงเงินดังต่อไปนี้ 1. กรณีทำฟันปลอมแบบถอดได้ ตั้งแต่ 1 ซี่ ไม่เกิน 5 ซี่ สามารถเบิกคืนเงินประกันสังคมได้ไม่เกิน 1,300 บาท/5 ปี 2. กรณีทำฟันปลอมแบบถอดได้ เกินกว่า 5 ซี่ เบิกได้ไม่เกิน 1,500 บาท/5 ปี 3. กรณีทำฟันปลอมทั้งปาก แบ่งออกเป็น 2 กรณีคือ ฟันปลอมเฉพาะปากบน หรือฟันปลอมเฉพาะปากล่าง ถ้าเป็นกรณีนี้ เบิกได้ไม่เกิน 2,400 บาท/5 ปี แต่ถ้าทำฟันปลอมทั้งปากทั้งปากบนและปากล่าง จะเบิกได้ไม่เกิน 4,400 บาท/5 ปี แต่กรณีทำฟันปลอม คนไข้ที่มีประกันสังคมจะต้องสำรองจ่ายไปก่อนแล้วค่อยนำหลักฐานไปเบิกคืน ในภายหลังตามที่มีการจ่ายจริง
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในปัจจุบันจะมีสถานบริการด้านทันตกรรมเข้าโครงการกับหน่วยงานประกันสังคมมากว่า 1000 แห่งแล้ว แต่ก็ยังมีคลินิกทันตกรรมบางแห่งที่คนไข้ยังไม่สามารถใช้บริการโดยไม่ต้องสำรองจ่ายได้ ดังนั้น ผู้มีประกันสังคมจึงควรสังเกตให้ดีก่อนเข้าใช้บริการ ไม่เช่นนั้น จะต้องเตรียมเงินจ่ายค่าทันตกรรมไปก่อน และมีขั้นตอนในการขอเงินคืน