หลังการเฉลิมฉลองปีใหม่ซึ่งดูเหมือนจะยาวนานเป็นพิเศษในประเทศญี่ปุ่น จนถึงวันนี้…วันที่หนุ่มสาวชาวญี่ปุ่นทั่วประเทศตั้งตารอคอยที่จะมีการเฉลิมฉลองให้กับตัวเองในแบบที่ ‘ไม่เหมือนใคร’ กับ ‘วันบรรลุนิติภาวะ’ ซึ่งจัดขึ้นทุกวันจันทร์สัปดาห์ที่สองของเดือนมกราคมของทุกปี โดยสำนักงาน โรงเรียน และมหาวิทยาลัยจะปิดทำการเพื่อต้อนรับกลุ่มคนหนุ่มสาวให้ก้าวเข้าสู่วัยผู้ใหญ่ และนี่คือ Super Monday วันหยุดแสนพิเศษของญี่ปุ่นในเดือนนี้
แน่นอนค่ะเราเชื่อว่าในแต่ละประเทศ แต่ละวัฒนธรรม ย่อมมีวิธีการเฉลิมฉลองช่วงเวลา ‘เป็นผู้ใหญ่’ ของตนเองแตกต่างกันไป (แต่ของไทยดูจะไม่มีแบบแผนเรื่องนี้เท่าไรนัก) ซึ่งญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในประเทศที่จะมีการเฉลิมฉลองทันทีที่หนุ่มสาวอายุถึงเกณฑ์ตามกฎหมายของประเทศ นั่นคือ 20 ปี ดังนั้นตั้งแต่วันเกิดครบรอบของตนเองวัยรุ่นแดนปลาดิบจะได้รับอนุญาตให้ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้! อย่างไรก็ตาม พวกเขาสามารถใช้สิทธิ์ออกเสียงและขับรถได้ตั้งแต่อายุครบ 18 ปีแล้ว (แต่ไม่อนุญาตให้ดื่มนะจ๊ะ) และนั่นทำให้วันนี้คือวันที่พวกเขาตั้งหน้าตั้งตารอคอยเลยทีเดียว
วันบรรลุนิติภาวะ หรือ Seijin-no-hi ในภาษาญี่ปุ่น เป็นวันของผู้ที่จะมีอายุ 20 ปีบริบูรณ์ระหว่างเดือนเมษายนของปีก่อนจนถึงเดือนเมษายนของปีนี้ โดยเป็นพิธีเฉลิมฉลองเส้นทางสู่ความเป็นผู้ใหญ่ ซึ่งจุดเริ่มต้นของประเพณีนี้ต้องย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 8 ค่ะ เมื่อมีเจ้าชายญี่ปุ่นพระองค์หนึ่งทรงสวมเสื้อคลุมใหม่แบบเต็มยศและทรงตัดผมทรงใหม่เพื่อแสดงวุฒิภาวะของพระองค์สู่สาธารณะ โดยสิ่งที่เจ้าชายพระองค์นี้ทรงทำกลายเป็นแรงบันดาลใจให้เยาวชนของประเทศญี่ปุ่นนำมาใช้เฉลิมฉลองความเป็นผู้ใหญ่ในรูปแบบเดียวกัน
ทั้งนี้ วิธีการเฉลิมฉลองได้เปลี่ยนแปลงมาเรื่อยๆ ตลอดหลายศตวรรษที่ผ่านมา ในช่วงสมัยเอโดะวัยรุ่นชายเริ่มถือดาบอย่างเปิดเผยเพื่อแสดงว่าพวกเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ ในขณะที่หญิงสาวใช้วิธี ‘ย้อมฟันดำ’ หรือ โอฮากุโระ (ohaguro) ซึ่งไม่เพียงแสดงถึงความเป็นผู้ใหญ่เท่านั้นแต่ยังแสดงถึงอิสรภาพส่วนบุคคลด้วย
ในปี 1876 มีการกำหนดอายุของผู้ที่จะบรรลุนิติภาวะอย่างถูกต้องตามกฎหมายที่ยี่สิบปีบริบูรณ์ และมีวันที่บรรดาหนุ่มสาวจะกลายเป็นผู้ใหญ่อย่างเป็นทางการ พร้อมๆ กับดาบและฟันดำถูกนำออกไปจาก ‘แฟชั่น’ แล้ววิธีการเฉลิมฉลองเส้นทางสู่ความเป็นผู้ใหญ่ในแบบของ ‘เจ้าชาย’ ในศตวรรษที่ 8 ก็กลับมาอีกครั้ง
นั่นคือ หญิงสาววัย 20 ปีจะสวมกิโมโนแบบพิเศษที่เรียกว่า ‘ฟูริโซเดะ’ (Furisode Kimono) ซึ่งเป็นกิโมโนที่มีแขนยาวและสง่างาม เป็นชุดพิเศษและเป็นทางการมากที่สุดในสไตล์กิโมโนทั้งหมด การสวมฟูริโซเดะเป็นเสมือนสัญญาณบอกว่าผู้สวมใส่เป็นผู้ใหญ่แล้วแต่ยังไม่ได้แต่งงานนั่นเอง แม้ฟูริโซเดะจะเป็นชุดที่หญิงสาวเลือกสวมใส่โดยทั่วไปในระหว่างการเฉลิมฉลอง แต่ที่น่าสนใจก็คือฟูริโซเดะยังเป็นชุดที่เด็กหญิงและเด็กชายที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะช่วงก่อนศตวรรษที่ 20 สามารถสวมใส่ได้ด้วย นับเป็นชุดกิโมโนที่มีความเป็นกลางทางเพศ ซึ่งหมายถึงเยาวชนที่สวมชุดฟูริโซเดะอาจยังไม่เห็นว่าตัวเองเป็นผู้ใหญ่ก็ได้
ในทางกลับกัน ชายหนุ่มชาวญี่ปุ่นกลับมีตัวเลือกที่มากกว่า นั่นคือพวกเขาสามารถเลือกได้ว่าจะสวมสูทสไตล์ตะวันตก หรือสวมฮากามะ (Hakama) ซึ่งเป็นการจับคู่ระหว่างกิโมโนที่สง่างามกับกางเกงจีบ ปลายบานกว้าง ที่สวมทับกิโมโนอีกที (คล้ายๆ ชุดเคนโด้ หรือไอคิโด้) อันเป็นชุดมาตรฐานสำหรับผู้ชายก่อนที่แฟชั่นของฝั่งตะวันตกจะเข้ามาสู่แดนอาทิตย์อุทัย
Photo via: Youtube sho1977ful
ทั่วประเทศญี่ปุ่นเป็นเจ้าภาพจัดงานพิธีกรอายุที่เรียกว่าเซจินชิกิ (seijinshiki) โดยทุกคนที่มีอายุยี่สิบปีจะได้รับเชิญอย่างเป็นทางการในการเข้าร่วมพิธี พ่อแม่และญาติพี่น้องจะมาร่วมงานเพื่อฟังคำกล่าวแสดงความเป็นผู้ใหญ่ของลูกๆ ด้วยความภาคภูมิใจ พร้อมมอบคำแนะนำถึงวิธีการเป็นผู้ใหญ่ที่ดีและสิ่งที่หนุ่มสาวจะต้องรับผิดชอบต่อสังคมในฐานะผู้ใหญ่คนหนึ่งด้วย
Photo via: Youtube sho1977ful
Photo via: Youtube sho1977ful
การเฉลิมฉลองการบรรลุนิติภาวะของหนุ่มสาวญี่ปุ่นนี้ไม่เพียงเกี่ยวกับอายุที่ถูกกฎหมายเท่านั้นนะคะ แต่เยาวชนเหล่านี้ยังได้รับการส่งเสริมให้ตระหนักถึงบทบาทของตนเอง เพื่อให้พวกเขารับเอาไว้ทั้งเสรีภาพใหม่และหน้าที่ความรับผิดชอบต่อสังคมด้วย
ที่มา: livejapan.com
