ทำความรู้จัก ชนกลุ่มน้อย ผีตองเหลือง หรือเรียกอย่างสุภาพว่า ชุมชนเผ่ามลาบรี ชนกลุ่มน้อยที่อาศัยอยู่ในป่าลึก ถิ่นล้านนา
ชนเผ่าผีตองเหลือง
ชนเผ่าผีตองเหลือง หรือ ชนเผ่ามลาบรี อาศัยอยู่ในเขตของ 2 จังหวัด คือ อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ และอำเภอเวียงสากับอำเภอ สันติสุข จังหวัดน่าน ประชากรราว 125 คน
ชนกลุ่มนี้เรียกตนเองว่า คนป่า หรือ มลาบรี ไม่ชอบถูกเรียกว่า ผีตองเหลือง แต่คนทั่วไปคุ้นเคยกับชื่อ ผีตองเหลือง เนื่องจาก คนป่ากลุ่มนี้เมื่อเผชิญกับคนแปลกหน้า มักชอบหายตัวไปอย่างว่องไว จะทิ้งไว้แค่เพิงพัก ซึ่งมุงด้วยใบตองที่ผ่านการใช้งานมาหลายวัน จนเปลี่ยนจากสีเขียว เป็นสีเหลือง จึงถูกเรียกว่า ผีตองเหลือง
ชนเผ่ามลาบรี หรือ ผีตองเหลือง ดั้งเดิมเป็นกลุ่มชาติพันธุ์มองโกลอยด์ เป็นกลุ่มชนเร่ร่อนไม่ตั้งถิ่นฐานเป็นหลักแหล่ง เดิมมีถิ่นฐานอยู่ในเขตจังหวัดสายะบุรี ประเทศลาว ต่อมาเริ่มอพยพไปอยู่ตามที่ต่างๆ เช่น แถบภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ แถบภูกระดึง จังหวัดเลย และตามดอยสูงในป่าทางภาคเหนือ ของประเทศไทย
ปัจจุบัน มลาบรีอาศัย อยู่กระจัดกระจาย ตามหมู่บ้านต่างๆในเขตจังหวัดแพร่และน่าน กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่อพยพมาจากจังหวัดสายะบุรีของลาว เข้าสู่ประเทศ ไทยเมื่อราวศตวรรษที่แล้ว
โดยปกติชนกลุ่มนี้จะอพยพตามลักษณะภูมิประเทศที่อุดมสมบูรณ์ โดยจะอาศัยอยู่ในแต่ละพื้นที่เป็นเวลา 5-10 วัน แล้วย้ายไปที่อื่นที่มีอาหารเพียงพอ รูปแบบในการอพยพ ลักษณะวนกลับมาที่เดิมในรัศมี ประมาณ 30 ตารางกิโลเมตร
ลักษณะที่อยู่อาศัย
มีลักษณะเป็นเพิงสร้างจากไม้ไผ่ ขนาดของเพิงจะขึ้นอยู่กับจำนวนสมาชิกของแต่ละครอบครัว โดยจะสร้างส่วนท้ายบ้านเป็นส่วนที่สูง หน้าบ้านจะลาดต่ำ เวลานอนจะนอนท่าตะแคงเพื่อเอาหูแนบพื้น สันนิษฐานว่าใช้ในการฟังเสียงของสัตว์ หรือคนเดิน
ภาษาและวัฒนธรรมของชนเผ่าผีตองเหลือง
ชนเผ่าผีตองเหลืองมีภาษา และวัฒนธรรม ประเพณีเป็นของตัวเอง เช่น การแต่งงาน หากชายหญิงพอใจกัน ก็บอกพ่อแม่ของฝ่ายหญิง พ่อแม่ของฝ่ายหญิงก็จะถามว่า รักกันจริงหรือ ชายหญิงก็ตอบว่า รักกันจริง จากนั้นก็ไปอยู่ด้วยกันเลยไม่ต้องจัดงานเลี้ยงฉลองแต่อย่างใด และถ้ามีคนเสียชีวิต พิธีการทำศพ จะนำศพไปไว้ในโพรงไม้ แล้วนำก้อนหินไปปิดไว้ ไม่มีพิธี ไม่มีความโศกเศร้า ด้านศาสนา ชนเผ่าตองเหลือง ไม่มีศาสนา อ้างว่าการนับถือศาสนาคือการเสียเวลา
ในปัจจุบันชนเผ่าผีตองเหลือง เริ่มทยอยเข้ามาอาศัยอยู่รวมเป็นหมู่บ้าน เช่น หมู่บ้านห้วยหยวก อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน มีประชากรทั้งหมด 30 ครอบครัว มีจำนวน 159 คน ย้ายมาตั้งอยู่เมื่อปี พ.ศ. 2540
