ประเทศจีน เฉลิมฉลอง เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง หรือ เทศกาลตวนอู่ นับตามปฏิทินจันทรค วันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 5 หรือที่คนไทยเรียกกันง่ายๆ ว่า วันไหว้บ๊ะจ่าง ซึ่งจะตรงกับช่วงเดือน มิถุนายน หรือกรกฏาคม ของทุกๆปี เป็นหนึ่งเทศกาลที่สำคัญของชาวจีน
สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยในเทศกาลนี้คือบ๊ะจ่าง ในเมืองไทยบ๊ะจ่างมีหลากหลายรสชาติ หลากหลายสูตร บ๊ะจ่างบางเจ้าใส่ไส้ถึง 10 ชนิดเลยทีเดียว
แต่ในประเทศจีน บ๊ะจ่างต้นตำหรับ เป็นบ๊ะจ่างที่เรียบง่าย บางชนิดเป็นไส้หวานใส่แค่พุทราแดงและถั่วลิสง บางชนิดมีไส้ถั่วเขียวบดกับถั่วลิสง บางเจ้าหรูหราขึ้นมาหน่อยก็จะมีการเติมไข่แดงลงไป ซึ่งวัตถุดิบหลักของการทำบ๊ะจ่างคือ ใบไผ่ ข้าวเหนียว เนื้อหมูปรุงรส ไข่เค็มแดง และถั่วลิสง
ขั้นตอนการทำคือ นำข้าวเหนียวดิบแช่น้ำค้างคืนก่อนนำมาผัดกับไชโป้วสับที่ทอดน้ำมันแล้ว จากนั้นใส่ถั่วลิสง กุ้งแห้งทอด และกระเทียม ปรุงรสด้วยผงพะโล้ พริกไทย เกลือ และซีอิ๊วขาว ผัดต่อไปจนข้าวเหนียวสุก แล้วนำมาห่อด้วยใบไผ่เป็นทรงสามเหลี่ยม ใส่หมูที่หมักเรียบร้อยแล้ว กุนเชียง ไข่เค็มแดง เห็ดหอม แปะก้วย จัดเรียงให้สวยงามแล้วใช้ใบไผ่ที่เหลือห่อจนมิด จากนั้นผูกเชือกแล้วนำไปนึ่งจนส่วนที่เป็นเนื้อสัตว์สุกพอดี หากใส่เผือกกวนเพิ่มเข้าไปก็จะได้บ๊ะจ่างไส้หวาน ที่สำคัญใบไผ่ที่นำมาใช้ห่อบ๊ะจ่าง ต้องเป็นไผ่พันธุ์ที่มีใบขนาดใหญ่เป็นเอกลักษณ์ ต้องนำเข้ามาจากประเทศจีนเท่านั้น
ตำนานบ๊ะจ่าง เกิดขึ้นในยามบ้านเมืองมีภัยสงคราม เสบียงของทหารจะทำจากข้าวเหนียวและห่อในใบไผ่ให้แน่นเพื่อเก็บไว้กินได้นานๆ เมื่อข้าศึกฝ่ายตรงข้ามแฝงกายเข้ามาเป็นสายลับเพื่อหาทางโจมตีเมือง เหล่าทหารที่ทราบเรื่องจึงใช้วิธีเขียนสาส์นลับ วางแผนกลศึกต่าง ๆ ใส่จดหมายแล้วยัดลงในบ๊ะจ่างแทนการส่งโดยนกพิราบเพื่อลวงข้าศึก จนบ้านเมืองพ้นวิกฤต
