คณะประชาชนปลดแอก – หลังจากที่พล.อ. อภิรัชต์ คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารบกที่กล่าวกับนักเรียนจปร.รุ่นน้องว่า “โควิดเป็นแล้วหาย แต่โรคชังชาติเป็นแล้วไม่หาย” พร้อมทั้งระบุว่าไม่มีวัคซีนโรคชังชาติ แต่ต้องปลูกฝังตั้งแต่เป็นเยาวชนให้รู้จักการรักชาติ รักความสามัคคี จะมาเกลียดชาติตัวเองได้อย่างไร ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์วาทกรรมชังชาติออกมามากมาย ล่าสุด คณะประชาชนปลดแอก Free People ก็ได้ออกมาตอบโต้วาทกรรม ชังชาติ ผ่านเฟซบุ๊กเช่นเดียวกัน โดยระบุว่า
โบว์ ณัฏฐา ตั้งข้อสังเกต บิ๊กแดง ใช้วาทกรรม ชังชาติ ตามหมอวรงค์ – หมอเหรียญทอง
ฟอร์ด ทัตเทพ โต้ อภิรัชต์ ประเด็น โรคชังชาติ ชี้ นี่คือเหตุผลที่ต้องปฏิรูปกองทัพ
วลี ชังชาติ ถูกหยิบยกมาใช้สร้างความเกลียดชังในสังคมไทยมาโดยตลอด ทุกๆ ครั้ง ที่ประชาชนชาวไทยออกมาใช้สิทธิและเสรีภาพตามหลักการประชาธิปไตยเพื่อต่อต้านเผด็จการ ไม่ว่าจะเป็นการประโคมข่าวของสื่อ การแต่งเพลง (หนักแผ่นดิน) เพื่อลดทอนคุณค่าของการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย
บิ๊กแดง สอนรุ่นน้องจปร. โควิดเป็นแล้วหายได้ แต่โรคชังชาติเป็นแล้วไม่หาย
และล่าสุด วลีดังกล่าวก็ออกมาอีกครั้ง จากปากของพลเอก อภิรัชต์ คงสมพงษ์ ผบ. ทบ. ที่ได้สอน (?) นักเรียนนายร้อย จปร. ว่า “โควิดฯ เป็นแล้วหายรักษาได้ แต่โรคชังชาติ เป็นแล้วไม่หาย” นั่นแสดงให้เห็นว่า ความเข้าใจในเรื่องความเป็นชาติของคนระดับ ผบ. ทบ. รวมถึงของคนอีกหลายคนในสังคม ยังคงผิดเพี้ยน และคับแคบเป็นอย่างมาก นำมาสู่การตั้งประเด็นคำถามที่ว่า “ชาติคืออะไร?”
แอร์เนสต์ เรอนอง (Ernest Renan) นักปรัชญาชาวฝรั่งเศส ได้เขียนเรื่องนี้เอาไว้ในหนังสือ “QU’EST-CE QU’UNE NATION?” ว่า…
“ชาติ คือหลักการทางจิตวิญญาณที่หลอมรวมความแตกต่างของผู้คนเอาไว้ด้วยกัน ผ่านการรำลึกถึงความรุ่งเรืองที่เคยมีในอดีตร่วมกัน และเจตจำนงที่ต้องการจะสืบทอดความรุ่งเรืองนั้นต่อไป ซึ่งความเป็นชาตินี้มิได้เกี่ยวข้องกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ราชวงศ์ เชื้อชาติ ศาสนา หรือภาษา หากแต่เกิดขึ้นมาจากการจัดการศึกษาจากส่วนกลางและความรู้ทางประวัติศาสตร์”
จากนิยามดังกล่าว ประชาชนทุกคนที่มีส่วนร่วมกับความเป็นชาตินั้น ๆ ต้องมีโอกาสอย่างเท่าเทียมในการกำหนดความเป็นไปของชาติ รวมถึงการทบทวนคุณค่าความเป็นชาติต้องสามารถเกิดขึ้นโดยประชาชนได้เสมอในทุกช่วงเวลา
เมื่อพิจารณาแนวคิดของเรอนอง ก็จะสามารถอธิบายได้ว่า “ชาติไทย คือ คนไทยทุกคน” และ “คนไทยทุกคนเป็นเจ้าของชาติไทย” ประชาชนไทยทุกคนย่อมสามารถที่จะมีสิทธิและเสรีภาพอย่างเท่าเทียมกันในการร่วมกันกำหนดความเป็นไปของชาติ และสามารถตั้งคำถามและวิพากษ์วิจารณ์คุณค่าต่างๆ ที่สะท้อนความเป็นชาติได้อย่างเสรี โดยปราศจากการ ดูถูก คุกคาม และกีดกัน
การตั้งแง่ และตราหน้าประชาชนผู้ลุกขึ้นมาใช้สิทธิและเสรีภาพในการตั้งคำถาม วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล และคุณค่าความเป็นชาติว่าเป็น “พวกชังชาติ” คนเหล่านั้นจึงไม่ใช่ “พวกรักชาติ”
แต่เป็น “พวกเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน จิตใจคับแคบ ที่เอาแต่ผูกขาดความเป็นชาติไว้เฉพาะกลุ่มของตน” ซึ่งคนเหล่านี้นั่นเองที่ต้องการใช้วลี “ชังชาติ” เป็นเครื่องมือทางการเมือง เพื่อกีดกัน ลดทอน และสร้างความชอบธรรมให้กับพวกพ้อง
ถึงเวลาแล้วหรือยัง ? ที่เราจะไม่ให้คุณค่ากับวลี “ชังชาติ” นี้ แล้วปล่อยให้เป็นเพียงเครื่องมือที่ล้าสมัยของเผด็จการ เพราะชาติ ก็คือเราทุกคน ประชาชนผู้ทรงสิทธิ์อย่างแท้จริง
