เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2563 มาดามเดียร์ หรือ น.ส. วทันยา วงษ์โอภาสี ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ กล่าวอภิปรายถึง พ.ร.ก.กู้เงิน 3 ฉบับ วงเงิน 1.9 ล้านล้านบาท ว่า ธุรกิจ SMEs เปรียบเสมือนรากฝอยของเศรษฐกิจที่ยึดโยงจนเป็นรากฐานสำคัญของประเทศ เพราะช่วยสร้างงาน สร้างมูลค่าเพิ่ม เป็นหัวใจในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคม นอกจากนี้ ยังเป็นจุดเชื่อมโยงของช่องว่างระหว่างชนชั้นของสังคม และเป็นจุดเริ่มต้นของคนตัวเล็กทุกคนที่ต้องเรียนรู้ เพื่อเติบใหญ่ ดังนั้นมาตรการสินเชื่อซอฟท์โลนที่รัฐบาล และ ธปท. ได้ดำเนินการนั้น จึงนับเป็นเรื่องสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งตนเข้าใจถึงข้อจำกัดของรัฐบาล และ ธปท. ที่ต้องใช้เงินซึ่งถือเป็นเงินของงบประมาณแผ่นดินด้วยความระมัดระวังอย่างที่สุด จึงทำให้การออกกฎระเบียบ จึงทำให้มีข้อจำกัดในการปฏิบัติหลายประการ ทำให้ SME ได้ประโยชน์จากมาตรการดังกล่าวในปริมาณน้อย ไม่มากเท่าที่ควร
น.ส.วทันยา กล่าวว่า สาระสำคัญ ของ พ.ร.ก. แบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลักด้วยกัน นั่นคือ 1. มาตรการสนับสนุนสินเชื่อซอฟท์โลน 0.01% เพื่อให้ธนาคารพาณิชย์กู้แล้วปล่อยสินเชื่อต่อไปยังผู้ประกอบการรายย่อย ในอัตราดอกเบี้ยต่ำ 2% ระยะเวลา 2 ปี เพื่อเป็นเงินทุนฉุกเฉินให้ผู้ประกอบการที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตไวรัสโควิด-19 และช่วยบรรเทาภาระโดยให้รัฐเป็นผู้รับผิดชอบดอกเบี้ย 6 เดือนแรกแทนผู้ประกอบการ และธนาคารพาณิชย์งดเก็บค่าธรรมเนียมทุกประเภทในการขอสินเชื่อ และ 2. มาตรการชะลอการชำระหนี้โดยให้อำนาจ ธปท. สั่งการให้ธนาคารพาณิชย์และธนาคารเฉพาะกิจชะลอการชำระหนี้และดอกเบี้ยเป็นระยะเวลา 6 เดือนโดยไม่ถือเป็นการผิดนัดชำระหนี้ หรือให้พูดง่ายๆ คือ ไม่ติดแบล็คลิสต์ในเครดิตบูโร
ทั้งนี้ จากการที่สอบถามผู้ประกอบการหลายรายได้รับแจ้งจากธนาคารพาณิชย์ว่า วงเงินสินเชื่อซอฟท์โลน ของ ธปท. นั้น ปิดรับเพราะวงเงินสินเชื่อนั้นเต็มแล้ว แต่ทาง ธปท. ยืนยันว่ายังคงมีวงเงินเหลือสามารถกู้ได้อยู่ ก็คงต้องรอติดตามความคืบหน้าในการขอสินเชื่อนั้นมีจำนวนเพิ่มขึ้นจากเดิมหรือไม่? แต่ในส่วนของผู้ที่ขอสินเชื่อแล้วได้รับการอนุมัติเรียบร้อย พบว่า มีผู้ประกอบการหลายรายที่มีลักษณะใกล้เคียงกัน คือมีผลประกอบการดี ในอดีตธุรกิจมีสภาพคล่องจึงพึ่งพาเงินกู้จากสถาบันการเงินน้อย เมื่อธุรกิจประสบปัญหาไวรัสโควิดต้องการกู้เงินจากโครงการ แต่ด้วยข้อกำหนดของ พรก. ในมาตรา 9 ที่กำหนดให้ปล่อยสินเชื่อได้ ไม่เกินร้อยละ 20 ของมูลหนี้ที่มีอยู่กับสถาบันการเงิน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 นั้น หลายรายจึงได้รับเงินกู้ไม่เพียงพอต่อความต้องการเพื่อรับมือกับปัญหาที่เกิดขึ้นโดยไม่ทันตั้งตัว ทดิฉันก็เข้าใจถึงเจตนาของ ธปท. ที่ต้องการกำหนดเพดานวงเงินเพื่อให้เงินดังกล่าวถูกนำไปกระจายให้ผู้ประกอบการได้มากที่สุด ซึ่งข้อระมัดระวังเหล่านี้ หลายครั้งเรามักพบว่าในแง่ของการปฏิบัติจริงทำให้เกิดข้อติดขัดที่ทำให้การช่วยเหลือไม่สามารถไปถึงยังมือผู้ที่เดือดร้อนได้อย่างเหมาะสมเพียงพอ
“ตนมีข้อกังวลในการปฏิบัติ คือธนาคารพาณิชย์ อาจยังมีแรงจูงใจไม่เพียงพอ หรือรายรับไม่คุ้มค่ากับความเสี่ยงในอนาคตและในมาตรา 11 ของพ.ร.ก.ยังกำหนดให้กระทรวงการคลังช่วยชดเชยเงินกู้ส่วนหนึ่งหากเกิดหนี้เสีย หรือNPL ขึ้น เพื่อเป็นการสร้างความมั่นใจให้ธนาคารพาณิชย์ปล่อยสินเชื่อ แต่มาตรา 10 ที่กำหนดให้ธนาคารพาณิชย์ออกตั๋วสัญญาใช้เงินให้ ธปท. โดยมีเงื่อนไขต้องชำระคืนเงินกู้ภายใน 2 ปีพร้อมดอกเบี้ย หนี้เสียที่เกิดขึ้นเมื่อเลยวันครบกำหนดชำระจะตกเป็นภาระของธนาคารพาณิชย์ ซึ่งในสถานการณ์ที่เศรษฐกิจของประเทศและทั่วโลกต้องหยุดชะงักเช่นนี้ เป็นที่ทราบกันดีว่าหลายประเภทธุรกิจนั้นต้องใช้ระยะเวลาอย่างน้อยอีก 1-2 ปีจึงจะกลับมาแข็งแรงเหมือนเดิมได้ การให้รัฐเป็นผู้ร่วมชดเชยหนี้เสียจึงไม่อาจคลายความกังวลให้ธนาคารพาณิชย์ปล่อยสินเชื่อให้ SME ได้ทั้งหมดโดยเฉพาะอย่างยิ่งการปล่อยสินเชื่อในกลุ่มประเภทที่ต้องใช้เวลาในการฟื้นตัว รวมถึงค่าธรรมเนียมต่าง ๆ ที่ปกติถือเป็นอีกหนึ่งช่องทางรายได้สำคัญของธนาคารพาณิชย์ ซึ่งการเห็นถึงประโยชน์ในการแบ่งเบาภาระต้นทุนทางการเงิน แต่ในมุมของธนาคารพาณิชย์ที่เป็นองค์กรประกอบธุรกิจเพื่อแสวงผลกำไรนั้น อาจแตกต่างออกไป เพราะต้องคำนึงถึงความคุ้มค่าของรายได้ต่อความเสี่ยงของภาระที่อาจตามมาในอนาคต ซึ่งสุดท้ายแล้วผู้ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดก็คือ SME เพราะไม่สามารถเข้าถึงแหล่งเงินได้ในเวลาที่ต้องการ” น.ส.วทันยา กล่าว
น.ส.วทันยา กล่าวอีกว่า ตนได้ฝากข้อเสนอแนะ คือ ในอีก 6 เดือนข้างหน้า เมื่อสินเชื่อต่าง ๆ ที่ได้รับการผ่อนผันการชำระดอกเบี้ยและการชำระหนี้แล้ว ธปท. รัฐบาลควรหารือกับธนาคารพาณิชย์ และสอบถามความเห็นไปยังผู้ประกอบการ และประชาชนทั่วไป เพื่อกำหนดมาตรการที่ชัดเจน รัดกุม ไร้ช่องว่างในการปฏิบัติหรือให้มีช่องว่างน้อยที่สุดในการเตรียมรับมือ หากยังไม่มีความเข้มแข็งพอที่จะชำระดอกเบี้ยและสินเชื่อที่มีอยู่ แม้ในปัจจุบันได้มีข้อกำหนดเบื้องต้นจาก ธปท. ห้ามเรียกเก็บเงินจากลูกหนี้ในคราวเดียวกันทีเดียว แต่หลักเกณฑ์ดังกล่าวคงยังไม่เพียงพอในการรองรับปัญหาทั้งหมด
และ ตนเห็นด้วยกับเจตนารมณ์ที่ดีของรัฐบาล และ ธปท. ที่ต้องการช่วยเหลือผู้ประกอบการ แต่ก็ต้องพึงระวังถึงการใช้งบประมาณของประเทศ ซึ่งจากระเบียบดังกล่าวจะเห็นได้ว่า SME นั้นยังคงได้รับประโยชน์อยู่น้อย หวังว่าผู้ให้และผู้ปฏิบัติจะพยายามหามาตรการหรือทางช่วยเหลืออื่น ๆ เพิ่มเติม และ ในส่วนของเงินกู้จาก พ.ร.ก. เราไม่ทิ้งกัน ฉบับแรก วงเงิน 4 แสนล้านบาท ที่จะใช้ในการฟื้นฟูเศรษฐกิจประเทศ หากถูกนำมาว่าจ้าง SME เพื่อให้สามารถดูแลลูกจ้างของตนเองให้เกิดการจ้างงานต่อไป ก็จะเป็นประโยชน์ในการใช้เงินอย่างยิ่ง หากนโยบายไหนที่ถูกนำไปใช้แล้วเป็นประโยชน์ก็ควรได้รับการสานต่อในการวางกรอบงบประมาณประจำปีต่อ ๆ ไป เพื่อให้เงิน 4 แสนล้านบาท ที่เปรียบเหมือนหัวเชื้อนั้นเกิดประโยชน์สูงสุด
อย่างไรก็ตาม วันนี้เป็นวันที่ 30 พ.ค. แล้ว ทุกคนในที่นี้ รวมถึงข้าราชการและลูกจ้างบริษัทเอกชนขนาดใหญ่ เมื่อวานคงจะได้รับเงินเดือน เพื่อไปชำระค่าใช้จ่ายของแต่ละบุคคล แต่ในทางกลับกัน เมื่อวาน (29 พ.ค.) คือ วันที่ SME ที่ได้รับผลกระทบร้อนใจมากที่สุดอีกวันหนึ่ง ว่า เขาจะเอาเงินที่ไหนจ่ายเงินเดือนพนักงาน และภาระหนี้ต่าง ๆ ซึ่งพนักงานเหล่านั้นก็อาจจะเป็นพ่อเป็นแม่ของเด็กสักคนหนึ่งที่กำลังรอค่าเทอม ค่ารักษาพยาบาล หรือแม้กระทั่งค่าอาหารสักมื้อ ทุกอย่างล้วนแต่เกี่ยวข้องอยู่ในสังคมไทยอย่างแยกไม่ออก และถ้าพวกเราที่อยู่ที่นี่มองเห็นภาพเหล่านั้นชัดเจนเหมือนกัน ตนเชื่อว่าเราทุกคนพร้อมที่จะช่วยเหลือและสนับสนุน SME รวมถึงชีวิตเหล่านั้น
