วันนี้เมื่อ 28 ปีที่แล้ว “สืบ นาคะเสถียร” นักอนุรักษ์และหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ต้องสละชีวิตตัวเองที่บ้านพักหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จ.อุทัยธานี เพื่อปลุกจิตสำนึกคนในสังคมให้ตื่นขึ้น และรับทราบความเป็นไปของสถานการณ์ป่าไม้ และสัตว์ป่าของเมืองไทย ทุกวันนี้ยังมีการป้องกันและแก้ปัญหาสถานการณ์ป่าไม้และสัตว์ป่าอย่างต่อเนื่อง เพื่อสืบสานเจตนารมณ์ของ สืบ นาคะเสถียร ที่ต้องการอนุรักษ์ป่าไม้ และขัดช่วยชีวิตสัตว์ป่า โดยวันนี้ที่เขตรักษาพันธุ์สัว์ป่าห้วยขาแข้ง ประชาชนจำนวนมากร่วมพิธีทำบุญอุทิศส่วนกุศลและวางหรีดรำลึกถึงสืบนาคะเสถียรในโอกาสครบรอบการเสียชีวิต 28 ปี
1 ก.ย.61 นายธีรภัตร ประยูรสิทธิ ผู้ตรวจราชการพิเศษสำนักนายกรัฐมนตรี นางรตยา จันทรเทียร ที่ปรึกษามูลนิธิสืบนาคะเสถียร และคณะ ร่วมพิธีทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่ “สืบ นาคะเสถียร” อดีตหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งและพนักงานพิทักษ์ป่าห้วยขาแข้ง ที่อุทิศชีวิตและทุ่มเทในการปลูกจิตสำนึกประชาชนชาวไทยให้หันมาสนใจการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า โดยสืบนาคะเสถียร ได้จบชีวิตตนเองลงในบ้านพักบริเวณเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งเมื่อวันที่ 1 ก.ย. 2533 นับถึงปัจจุบันเป็นเวลา 28 ปี แต่ผลงานคุณงามความดียังอยู่ในความทรงจำของผู้คน กิจกรรมในงานได้มีการมอบทุนการศึกษาแก่บุตรธิดาของเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าเพื่อเป็นขวัญกำลังแก่เจ้าหน้าที่ในการอนุรักษ์ฯ จากนั้นได้ร่วมกันวางหรีดที่บริเวณหน้าอนุสรณ์สถานสืบนาคะเสถียรเพื่อรำลึกในคุณงามความดี ผลงานด้านการอนุรักษ์และผลงานทางวิชาการที่สืบได้สร้างคุณูปการต่อการอนุรักษ์ป่าไม้และสัตว์ป่า ในงานนี้ได้มีเงาเสียงพี่เสกโลโซไปเล่นดนตรีสร้างบรรยากาศในงานด้วย
สำหรับประวัติของ สืบ นาคะเสถียร เดิมมีชื่อว่า “สืบยศ” เกิดเมื่อวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ.2492 ที่ จ.ปราจีนบุรี จบการศึกษาระดับปริญญาตรี จากคณะวนศาสตร์ รุ่นที่ 35 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เมื่อปี 2514 และเข้าศึกษาในระดับปริญญาโท สาขาวิชาวนวัฒน์วิทยา ที่คณะวนศาสตร์ มหาลัยเกษตรศาสตร์ จนสำเร็จการศึกษา เมื่อปี 2517 และในปีต่อมาเริ่มได้รับบรรจุเข้ารับราชการ ตำแหน่งพนักงานป่าไม้ตรี กองอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ และเริ่มชีวิตข้าราชการกรมป่าไม้นับแต่นั้นเป็นต้นมา แม้จะเป็นกองงานเล็กๆ ในกรมป่าไม้ในขณะนั้น เนื่องจากต้องการงานเกี่ยวกับสัตว์ป่า
สืบ นาคะเสถียร เริ่มเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางเมื่อปี 2529 จากการที่ไปทำหน้าที่เป็นหัวหน้าโครงการอพยพสัตว์ป่าตกค้าง ในพื้นที่อ่างเก็บน้ำ เขื่อนรัชชประภา หรือ “เขื่อนเชี่ยวหลาน” บริเวณแก่งเชี่ยวหลาน จ.สุราษฎร์ธานี เพราะปัญหาการสร้างเขื่อนจนเกิดน้ำท่วม ช่วยเหลือสัตว์ได้ 1,364 ตัว ส่วนที่เหลือถึงแก่ความตาย สืบจึงเข้าใจว่า งานวิชาการเพียงอย่างเดียวไม่อาจช่วยพิทักษ์ป่าซึ่งเป็นปัญหาระดับชาติได้ จนเป็นที่มาของพยายามเสนอให้เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง เป็นมรดกโลกเพื่อเป็นหลักประกันว่าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดังกล่าวจะได้รับการพิทักษ์รักษาถาวร ในปี 2531
และปลายปี พ.ศ. 2532 สืบ นาคะเสถียร ได้รับทุนศึกษาปริญญาเอกที่ประเทศอังกฤษ และได้เป็นหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้งด้วย และปี พ.ศ. 2533 สืบ จึงตั้งกองทุนเพื่อรักษาป่าห้วยขาแข้ง และทุ่งใหญ่นเรศวร และได้ดำเนินกิจกรรมหลายประการเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และอพยพสัตว์ป่าที่ยังตกค้างอยู่ในแก่งเชี่ยวหลาน แต่ความพยายามในการดำเนินการเกี่ยวกับงานของเขา ไม่ได้รับความสนใจจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง แถมชาวบ้านท้องถิ่นก็สนใจปากท้องมากกว่า จึงรับจ้างผู้มีอิทธิพลเข้ารุกรานป่าเสมอมา ทำให้เขาพยายามจัดตั้งการประชุมหลายสิบครั้งในการหารือเพื่อหาทางออกร่วมกัน แต่คำขอของเขากลับถูกหมางเมิน ไม่ได้ตอบรับจากผู้เกี่ยวข้อง จนเป็นที่มาส่วนหนึ่งของการปลิดชีพจบชีวิตของตัวเองในวันที่ 1 กันยายน พ.ศ.2533
ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมประชุมกันที่ห้วยขาแข้ง อีก 2 สัปดาห์ต่อมาหลังการเสียชีวิตของสืบ นาคะเสถียร เพื่อหามาตรการป้องกันการบุกรุกทำลายป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จนได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ เมื่อปี 2534 และทำให้เกิดกระแสให้คนรุ่นใหม่สนใจอนุรักษ์ธรรมชาติ ดังจะเห็นได้จากมีผู้เลือกเรียนคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เพิ่มมากขึ้น ส่วนใหญ่บอกว่ามี “สืบ นาคะเสถียร” เป็นแรงบันดาลใจ เช่นเดียวกับ นายวิเชียร ชิณวงษ์ หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร ด้านตะวันตก จ.กาญจนบุรี ที่เคยนำทีมจับกุมคณะนักท่องเที่ยวล่าสัตว์ป่าคุ้มครอง ที่มี นายเปรมชัย กรรณสูต เป็นหนึ่งในกลุ่มนี้ด้วย เมื่อวันที่ 4 ก.พ.2561 ที่ผ่านมา ก็ถือเป็นหนึ่งในรุ่นน้องร่วมคณะวนศาสตร์ของ “สืบ นาคะเสถียร” ด้วยความที่มีอุดมการณ์อนุรักษ์ผืนป่าอย่างหนักแน่น
