วัคซีนโควิด — หมอยง ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก นพ.ยง ภู่วรวรรณ อัปเดตถึงสถานการณ์ วัคซีนโควิด
โดยระบุว่า “ขณะนี้โควิดวัคซีนมีการขึ้นทะเบียนฉุกเฉินแล้วในบางประเทศ 11 ชนิด มีน้องใหม่คือ Johnson & Johnson และ Novavax
Novavax พึ่งขึ้นทะเบียนฉุกเฉินในแคนาดาและยังรอของอเมริกาเอง เมื่อวัคซีนไม่เพียงพอ การให้วัคซีนเข็มแรกถ้าต้องรอเข็มสองด้วยวัคซีนตัวเดียวกันจะเป็นการยากในการบริหารวัคซีนในหมู่มาก ในกรณีที่วัคซีนขาดแคลน จะต้องเก็บวัคซีนหรือกันไว้เข็มสองหรือตารางการให้ต้องเลื่อนออกไป ขณะนี้ยังกำหนดให้วัคซีนยี่ห้อเดียวกันอยู่
ดังนั้น การให้วัคซีนต่างยี่ห้อกันได้ จะทำให้การบริหารวัคซีนได้เร็ว ครอบคลุมคนหมู่มากได้เร็วและง่าย วัคซีนรัสเซีย Sputnikใช้ 2 เข็มให้ต่างชนิด ต่างเวกเตอร์ได้ผลดีกว่าการให้เวกเตอร์ไวรัสตัวเดียวกัน จึงมีความเป็นไปได้ถ้าวัคซีนไวรัสเวกเตอร์จะให้ต่างชนิดกัน
ขณะนี้จึงมีการทำการศึกษาว่า ถ้าให้ต่างยี่ห้อกันระหว่างเข็ม 1 และ เข็ม 2 จะได้ผลอย่างไร? อาจจะดีก็ได้และอาการข้างเคียงเป็นอย่างไร ถ้าผลออกมาสลับยี่ห้อกันได้ การบริหารวัคซีนจะง่ายขึ้นและจะเพิ่มการต่อรองของผู้ซื้อได้มากขึ้นเพราะแนวโน้มวัคซีนยี่ห้อต่างๆจะออกมามากขึ้นเรื่อยๆ อดใจรออีก 3-4 เดือน ก็น่าจะรู้ผล
ส่วน โควิด-19 วัคซีน Subunit Vaccine ที่มีหลายคนพูดถึง Novavax ทั่วโลกฉีดวัคซีนไปแล้ว 128 ล้านโดส มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว อเมริกาเป็นประเทศที่ฉีดมากที่สุด รองลงมาคือจีน มีการติดเชื้อทั่วโลกมีแนวโน้มลดลงจากเดิมเคยสูงสุดวันละ 7 แสนรายขณะนี้ลงมาอยู่ที่ 4 แสนราย
วันนี้ขอพูดเรื่อง Subunit Vaccine หรือหน่วยของ Spike โปรตีน (หนามแหลมออกมา) โปรตีนนี้จะได้จากกระบวนการ Recombinant Protein โดยหลักการให้สิ่งมีชีวิตเช่น แบคทีเรีย ยีสต์ หรือเซลล์เพาะเลี้ยง สร้างโปรตีนขึ้นมา แล้วนำเอาโปรตีนนั้นมารวมกับสารกระตุ้นภูมิต้านทาน (Adjuvant) ทำให้เป็นวัคซีน วิธีการนี้ที่เราใช้ในอดีตคือวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ บี
กระบวนการนี้ มีวัคซีนอยู่ 2 แห่งที่ทำไปได้ก้าวหน้าที่สุด คือ Novavax ของอเมริกา และ Anhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical Co. Ltd. ประเทศจีน โดย Nanovax จะใช้รหัสพันธุกรรมของไวรัสก่อโรคโควิด-19 ในส่วนของ Spike โปรตีน ใส่ใน Vector (Baculovirus) ไวรัส แล้วนำไวรัสนี้ส่งผ่านเข้าไปในเซลล์เพาะเลี้ยงที่เป็นเซลล์ของแมลง (SF9 Insect Cells) ให้สร้างโปรตีนเหมือนรูปแบบของหนามแหลมที่ยื่นออกมาของ โคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ แล้วเอาโปรตีนนั้นมาทำให้บริสุทธิ์และให้ยึดเกาะติดกับสารกระตุ้นสร้างภูมิต้านทาน Novavax ใช้สารกระตุ้นให้สร้างภูมิต้านทานเป็นตัวใหม่ ชื่อ M1 สารสกัดนี้ได้มาจากเปลือกไม้ที่อยู่ในประเทศชิลี (Q Saponaria) มีคุณสมบัติคล้ายสบู่ Saponin
ดังนั้น M1 จึงเป็น Adjuvant ใหม่ของบริษัท และเท่าที่ทราบอยู่ในขั้นตอนของการทดลองกับวัคซีนอื่นอยู่ด้วยแต่ยังไม่ถึงกับนำมาใช้ในมนุษย์มาก่อน Novavax สามารถกระตุ้นให้สร้างภูมิต้านทานได้ดีและมีการศึกษาผ่านระยะที่ 3 แล้ว วัคซีนนี้ต้องฉีด 2 เข็มห่างกัน 21 วัน จากการศึกษาในอเมริกาและอังกฤษมีประสิทธิภาพ 89% ศึกษาในแอฟริกาใต้มีประสิทธิภาพ 49% วัคซีนนี้ขึ้นทะเบียนใช้ในภาวะฉุกเฉินได้แล้วที่แคนาดา และอยู่ระหว่างการพิจารณาเอกสารจาก EU ขณะนี้ยังไม่ได้ทะเบียนภาวะฉุกเฉินจาก US FDA
สำหรับคนไทยที่ถามหาคงต้องรอหน่อย ส่วนวัคซีนของจีน Subunit ที่กำลังศึกษาอยู่ในระยะที่ 3 ในประเทศ China, Ecuador, Indonesia, Malaysia, Pakistan, Uzbekistan รายละเอียดต่างๆยังไม่ทราบ
เครดิตภาพ xinhuathai
WHO เผยข้อมูลวัคซีนโครงการ COVAX ชุดแรก อาเซียนได้ครบ ยกเว้น ไทย
ลือสะพัด! กินยาเขียวรักษาโควิด แพทย์ศิริราชฯ ชี้ ไม่เป็นความจริง อย่าหลงเชื่อ
เทียบ mRNA วัคซีนกับไวรัสเวกเตอร์วัคซีน หมอยง เผยความต่าง ของทั้งสองชนิด
