วิธี รับมือกับความสูญเสีย
ทุกการสูญเสียที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการสูญเสียในรูปแบบใด สิ่งที่ตามมาด้วยเสมอ คงหนีไม่พ้นเรื่องของความโศกเศร้าเสียใจ แต่เราจะทำอย่างไร เมื่อความสูญเสียได้เกิดขึ้นกับตัวเราเอง ?
ไบรท์ออนไลน์บังเอิญได้เห็นบทความเรื่องการปรับตัวเมื่อเกิดความสูญเสีย จาก นพ.เจษฎา ทองเถาว์ แพทย์เฉพาะทางสาขาจิตเวชศาสตร์ จึงมีความคิดที่อยากนำสิ่งเหล่านี้มาให้ทุกคนได้อ่านกัน เพื่อจะเป็นส่วนช่วยในการเยียวยาจิตใจได้ไม่มากก็น้อย
สำหรับทฤษฎีการปรับตัวเมื่อเกิดความสูญเสีย (The 5 Stages of Grieving) จิตใจของเราจะมีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น 5 แบบ ได้แก่
ระยะที่ 1 “ปฏิเสธความจริง”
เมื่อเกิดความสูญเสียขึ้น ไม่ว่าจะเป็นกับคน หรือสิ่งของ ความรู้สึกแรกที่เกิดขึ้นคือ การปฏิเสธและไม่สามารถยอมรับความจริงที่เกิดขึ้นได้ ระยะนี้อาจทำให้เรารู้สึก งง ๆ มึน ๆ แต่จะเกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ อาจจะเป็นชั่วโมง หรือไม่กี่วัน
ระยะที่ 2 “รู้สึกโกรธ ปนรู้สึกผิด”
เมื่อพ้นช่วงอาการมึน ๆ งง ๆ มาแล้ว ความรู้สึกที่ตามมาคือ ความโกรธ ไม่ว่าจะเป็นโกรธเพื่อน, โกรธครอบครัว, โกรธคนรอบข้าง รวมไปถึงการโกรธตัวเอง และเมื่อถึงจุดนี้ อีกหนึ่งความรู้สึกที่แทรกเข้ามาคือ ความรู้สึกผิด …. ผิดที่ยังไม่ได้ทำสิ่งนั้น, ผิดที่ยังไม่ได้ทำสิ่งนี้ ซึ่งความรู้สึกที่เกิดขึ้นในระยะนี้ เป็นการแสดงความเศร้าในอีกรูปแบบหนึ่ง จะใช้ระยะเวลาประมาณ 2 สัปดาห์
ระยะที่ 3 “ต่อรอง”
ในระยะนี้เราจะเริ่มต่อรอง และวิงวอนต่อทุกสิ่งทุกอย่างบนโลกที่เรารู้สึกเคารพนับถือ เพื่อขอโอกาส ขอเวลา พยายามจะแลกเปลี่ยนสิ่งต่าง ๆ เพื่อร้องขอให้สิ่งเหล่านั้นกลับคืนมา โดยมีคำพูดเป็นไปในลักษณะคล้าย ๆ กัน เช่น “ยอมทำทุกอย่าง ขอเพียงพรุ่งนี้ตื่นมาแล้วพบว่าสิ่งที่เกิดขึ้นคือฝันร้าย” หรือ “สัญญาว่าจะเปลี่ยนแปลงตัว ถ้าเขากลับมา”
ระยะที่ 4 “ซึมเศร้า”
เมื่อรู้สึกตัวว่า ไม่ว่าจะวิงวอนอย่างไร สิ่งที่ขอก็ไม่สามารถเป็นจริงได้ ทำให้เกิดความรู้สึกผิดหวัง เบื่อหน่าย และโศกเศร้า คนที่อยู่ในขั้นนี้จะรู้สึกไม่มีเรี่ยวแรง, ไม่อยากทำอะไร, พูดน้อยลง, เบื่ออาหาร, นอนไม่หลับ และบางครั้งอาจถึงขั้นคิดอยากฆ่าตัวตาย ในระยะนี้อาจกินเวลานานถึง 4 – 6 สัปดาห์เลยทีเดียว
ระยะที่ 5 “ยอมรับความจริง”
หลังจากต้องต่อสู้กับความรู้สึกต่าง ๆ มาพอสมควร สุดท้ายเราจะเข้าสู่ภาวะที่ยอมรับความจริง และพร้อมที่จะเผชิญกับทุกสิ่งที่เกิดขึ้น มันอาจเป็นความรู้สึกสุข ๆ ทุกข์ ๆ ปนกันไป แต่เราจะสามารถวางใจเป็นกลางได้มากขึ้น และพร้อมที่จะก้าวเดินสู่อนาคตได้
เมื่อถึงวันที่ความสูญเสียเกิดขึ้น สิ่งแรกที่ต้องทำเลยคือ พยายามประคองสติไว้ให้ได้มากที่สุด และพยายามอยู่กับปัจจุบันให้ได้ หากพบว่าตัวเองเริ่มจะไม่ไหวให้พูดคุยกับเพื่อน คนที่เราไว้ใจ เพื่อระบายความรู้สึกในใจ หรือเราอาจจะใช้วิธีการเขียนบันทึก เพื่อเป็นการระบายความในใจอีกทางหนึ่ง แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญคือเราไม่ควรอยู่คนเดียว เพราะการอยู่คนเดียวอาจทำให้เราเกิดอาการฟุ้งซ่านได้
โดยธรรมชาติของคนเรา สิ่งที่จะเยียวยาความรู้สึกสูญเสียได้ดีที่สุด คือ ระยะเวลา เมื่อเวลาผ่านไปความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นจะค่อย ๆ จางลงอย่างเห็นได้ชัด
เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
