ปัจจุบันความเจ็บป่วยหลายโรคทวีความรุนแรงมากขึ้น ขณะเดียวกันโรคหลาย ๆ โรค ก็เกิดขึ้นจากพฤติกรรมด้านสุขภาพของมนุษย์เอง ดังจะเห็นได้จากอัตราการเสียชีวิตและป่วยด้วย “โรคหลอดเลือดหัวใจ” ที่มีความรุนแรงและมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการมีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสม
นายแพทย์ณัฐพงศ์ วงศ์วิวัฒน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ ได้เปิดเผยตัวเลขจากรายงานสถิติสาธารณสุขกระทรวงสาธารณสุข พบว่าจากปี 2555 – 2559 อัตราตายจากโรคหลอดเลือดหัวใจ เพิ่มมากขึ้นทุกปี ในปี 2555 อยู่ที่ 23.4 คน/ต่อประชากรแสนคน ปี 2556 อยู่ที่ 26.9 คน/ต่อประชากรแสนคน ปี 2557 อยู่ที่ 27.8 คน/ต่อประชากรแสนคน ปี 2558 อยู่ที่ 29.9 คน/ต่อประชากรแสนคน และปี 2559 อยู่ที่ 32.3 คน/ต่อประชากรแสนคน เช่นเดียวกับอัตราผู้ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดหัวใจก็สูงมากขึ้นเช่นกัน แสดงให้เห็นว่าโรคหลอดเลือดหัวใจ ยังคงมีความรุนแรงและมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง
จากข้อมูลการศึกษาของ Thai Registry in Acute Coronary Syndrome (TRACS) พบว่าปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจของคนไทยที่เข้ารับการรักษา คือ ภาวะไขมันในเลือดสูง ร้อยละ 83.2 ภาวะความดันโลหิตสูง ร้อยละ 59.5 เบาหวานร้อยละ 50.7 การสูบบุหรี่ ร้อยละ 32.1 และครอบครัวมีประวัติโรคหลอดเลือดหัวใจ ร้อยละ 9.3 จึงเห็นได้ว่าสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการมีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสม รวมถึงละเลย ต่อการออกกำลังกาย ทำให้ส่งผลต่อสุขภาพและระบบต่างๆของร่างกาย เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นปัจจัยเสี่ยงก่อให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้
ทำอย่างไรจึงจะลดอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ นายแพทย์เอนก กนกศิลป์ รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสถาบันโรคทรวงอก แนะนำว่า การลดปัจจัยเสี่ยงข้างต้นควรเริ่มต้นจากความตระหนักและสร้างการรับรู้ถึงการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องในการลดปัจจัยเสี่ยงในชีวิตประจำวัน เพราะหากป่วยเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดแล้วผู้ป่วยจะได้รับการรักษาด้วยการใช้ยา การรักษาด้วยบอลลูนขยายหลอดเลือด หรือการผ่าตัดต่อเส้นเลือด ซึ่งเป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ เพราะเส้นเลือดมีโอกาสกลับมาตีบได้อีก แต่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยเฉพาะการเลือกรับประทานอาหาร ที่มีประโยชน์และเหมาะสม ร่วมกับการออกกำลังกายจะช่วยให้สามารถลดปัจจัยเสี่ยงและป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ ทำให้มีอายุยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตที่ดี การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เพื่อสุขภาพหัวใจมี ดังนี้
- ผัก ผลไม้สดที่ไม่หวานจัด เช่น ฝรั่ง แอปเปิ้ล ชมพู่ แคนตาลูป
- ปลา ไก่ (ลอกหนังออก) เนื้อหมู เนื้อวัว (เนื้อสันไม่ติดมัน)
- ควบคุมปริมาณรับประทานอาหารจำพวกแป้งหรืออาหารที่มีไขมันสูง
- ดื่มนมพร่องมันเนยแทนนมจืดธรรมดา หากดื่มนมเปรี้ยว หรือรับประทานโยเกิร์ตควรเลือกที่มีไขมันต่ำ
- ประกอบอาหารด้วยการต้ม นึ่ง ลวกปิ้ง ย่าง แทนการทอดหรือผัด
- ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ
- ควรใช้น้ำตาลเทียมหรือสารอื่นที่ให้ความหวานแทนน้ำตาลทราย ทั้งนี้สิ่งที่สำคัญควรออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-5 วัน
คุณหมอมาแนะนำวิธีลดอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดให้แล้ว เพียงแค่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยเฉพาะการเลือกรับประทานอาหาร ออกกำลังกาย ก็ทำให้ห่างไกลจากโรคหัวใจและหลอดเลือดแล้วจ้า
