เป็นเรื่องปกติที่หลังจากการทำงานมาทั้งวัน ทำให้พอถึงช่วงเย็นหลังเลิกงาน คนส่วนใหญ่จะอยากพักผ่อนร่างกายและจิตใจ แต่ถ้าหากมีเรื่องหรือปัญหาตึงเครียดที่เกิดขึ้นในเวลาดังกล่าว ปฏิกิริยาตอบสนองของร่างกายเราจะรับมือกับ ความเครียด ได้ไม่เท่ากับตอนเช้า?
หลังจากที่เป็นประเด็นที่น่าสงสัยก็ได้มีทีมผู้เชี่ยวชาญด้านสรีรวิทยาจากมหาวิทยาลัยฮอกไกโดของญี่ปุ่น ทำการทดลองขึ้นเพื่อตรวจสอบถึงประสิทธิภาพของระบบประสาทส่วนกลางและการหลั่งฮอร์โมน โดยจะเน้นในเรื่องการตอบสนองร่างกายที่มีต่อภาวะ ความเครียด ในแต่ละช่วงเวลา พบว่าเวลาของร่างกายส่งผลต่อการจัดการ ความเครียด มากกว่าที่คิด
ผลการศึกษาของเรื่องนี้ถูกตีพิมพ์ในวารสารเภสัชวิทยาของจิตและประสาท (Neuropsychopharmacology Report) บอกไว้ว่าเมื่อถึงเวลาเย็นแล้วร่างกายเจอสภาวะ ความเครียด จะไม่มีการหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ฮอร์โมนที่ช่วยให้ร่างกายรับมือกับความเครียด รวมไปถึงแกนเอชพีเอ (HPA axis) ที่ควบคุมการหลั่งฮอร์โมนต่าง ๆ ก็ไม่ทำงานเช่นกัน
การทดลองได้ทำการทดสอบกับอาสาสมัคร 27 คนที่มีร่างกายแข็งแรงและมีการทำงาน การพักผ่อนที่ตรงตามเวลาปกติ แบ่งเป็น 2 กลุ่ม โดยให้เจอกับสถานการณ์ ความเครียด ในเวลาที่ต่างกัน และวัดปริมาณของฮอร์โมนคอร์ติซอลในน้ำลายเป็นระยะ ทั้งก่อนและหลังการทดลอง รวมถึงวัดซ้ำเป็นช่วง ๆ หลังการทดลองไปแล้วหลายชั่วโมง
ผลปรากฎว่าอาสาสมัครที่ได้รับคำสั่งให้นำเสนอรายงานต่อหน้าผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นการสร้างความตึงเครียดหลังตื่นนอนราว 2 ชั่วโมง พบว่ามีการหลั่งระดับฮอร์โมนสูงขึ้น ซึ่งฮอร์โมนนี้จะช่วยให้ร่างกายมีพลังงานในการรับมือกับภาวะความตึงเครียดเพิ่มขึ้น
ส่วนอาสาสมัครอีกกลุ่มที่เจอสถานการณ์ตึงเครียดช่วงเย็น หรือราว 10 ชั่วโมงหลังตื่นนอน กลับไม่พบการตอบสนองของร่างกายในเรื่องการหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลเพิ่มขึ้น แต่ในส่วนอัตราการเต้นของหัวใจที่เป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อความเครียด ไม่มีความแตกต่างกัน
ดร.ยูจิโระ ยามานากะ ผู้นำทีมวิจัยสรุปว่า “ร่างกายมนุษย์ตอบสนองกับความเครียดในช่วงเช้า ด้วยการกระตุ้นแกนเอชพีเอ ซึ่งควบคุมการหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลให้ทำงาน รวมทั้งกระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติแบบซิมพาเทติกให้ตื่นตัวขึ้นมาด้วย แต่ในเวลาเย็น ร่างกายตอบสนองต่อความเครียดโดยใช้เพียงระบบประสาทอัตโนมัติแบบซิมพาเทติกเท่านั้น แสดงว่าร่างกายของมนุษย์มีความอ่อนแอเป็นพิเศษถ้าต้องรับความเครียดในช่วงเย็น แต่ทั้งหมดนี้ขึ้นอยู่กับร่างกายของแต่ละคน ที่มีการทำงานและการพักผ่อนที่ไม่เหมือนกัน”
หลายคนคงเข้าใจถึงสาเหตุแล้ว ว่าทำไมเวลาเจอเรื่องทุกข์ใจตอนเย็นมักจะรับมือไม่ถูก เป็นเพราะการทำงานของร่างกายไม่ตอบสนองนั้นเอง แต่ทั้งนี้ก็ต้องขึ้นอยู่กับแต่ละคนด้วยว่าจะมีเทคนิคการจัดการปัญหาอย่างไร
เรื่องอื่นที่น่าสนใจ
6 ข้อที่ควรทำใน 10 นาทีสุดท้าย ก่อนเลิกงาน
5 วิธีเปลี่ยน Self-Talk ทำได้ง่ายกว่าที่คิด
เครื่องดื่มชูกำลัง ส่งผลต่อร่างกายมากขนาดนี้?
5 ความคิด …ถ้าทำแล้วคุณจะไม่มีความสุข
เพราะคำว่า อะไรก็ได้ อันตรายมากกว่าที่คุณคิด
